Kościół w starej wieży ciśnień doczeka się remontu. Miasto daje pieniądze na ratowanie zabytków. Kto, ile i na co dostał?

Od niedawna w posiadaniu Akademii sztuki. Uczelnia otrzyma 450 tys. zł na opracowanie kompleksowej dokumentacji projektowej obejmującej zarówno program prac konserwatorskich, jak i adaptację obiektu na siedzibę Akademii Sztuki.

Budynek powstał w końcu XIX wieku jako siedziba Dyrekcji i Banku Hipotecznego Ziemstwa Pomorskiego. Po wojnie przez wiele lat był użytkowany przez PKO BP. Zakupiony przed rokiem przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego został przekazany szczecińskiej Akademii Sztuki. Przez ostatnie 30 lat nie przeprowadzano w nim poważniejszych remontów.

Opracowanie dokumentacji umożliwi uczelni m.in. podjęcie starań o pozyskanie funduszy zewnętrznych na wykonanie prac. Remont szacowany jest wstępnie na 25 mln zł.

Uczelnia chce docelowo skupić działalność w dwóch pałacach - pod Globusem na pl. Orła Białego i Ziemstwa Pomorskiego przy Niepodległości. Pozostałe nieruchomości - przy ul. Kolumba, na rogu ul. Grodzkiej i Kuśnierskiej oraz Sztukaterii przy ul. Śląskiej - sprzedać.

190 tys. zł otrzyma Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej przy ul. Grodzkiej. Tu również pieniądze pójdą na wykonanie projektu wykonawczo-budowlanego rewaloryzacji i renowacji budynków. Także w tym przypadku wykonanie projektu umożliwi podjęcie starań o pozyskanie funduszy zewnętrznych na dalsze prace.

Zespół zabudowy Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej przy ul. Grodzkiej 1/5 powstał na przełomie XIX/XX wieku na miejscu dawnego klasztoru i kościoła św. Jerzego.

50 tys. zł otrzyma Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna przy ul. Spedytorskiej. Pieniądze pójdą  na wykonanie prac ratowniczo-konserwatorskich elewacji budynków.

Zabytkowa zabudowa przy ul. Spedytorskiej 6/7, mieszcząca obecnie siedzibę Wojewódzkiej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej, w swojej obecnej formie powstała na początku XX wieku. Przed 1945 r. znajdowała się tu wojskowa służba weterynaryjna. Pomimo pewnych prac podjętych przez władze sanepidu, zwłaszcza we wnętrzu głównego gmachu (włącznie z zastosowaniem ekologicznego systemu grzewczego), renowacji wymaga elewacja budynku. Jest już, zatwierdzony przez konserwatora zabytków, projekt prac.

250 tys. zł otrzyma parafia rzymskokatolick pw. Matki Bożej Jasnogórskiej przy ul. Orawskiej 3. Pieniądze pójdą na remont dachu kościoła.

Zarówno więźba dachowa jak i pokrycie dachu są w złym stanie. Całkowity koszt remontu szacowany jest ponad 500 tys. zł, więc dofinansowanie ze strony miasta pokryje połowę z nich. Pozostałe koszty poniesie parafia ze środków własnych.

Ciekawa jest historia samego budynku. Jak podaje encyklopedia.szczecin.pl, powstał w 1865 r. Służył jako wieża ciśnień zakładu wodociągowego przy ul. Szczawiowej. Po 1945 roku wieża służyła jako owczarnia, a następnie jako magazyny i mieszkanie pracownicze Rejonowej Spółdzielni Ogrodniczo-Pszczelarskiej. 3 grudnia 1984 roku wieża została przekazana Diecezji Szczecińsko-Kamieńskiej. Projekt adaptacji na kościół wykonał arch. Witold Jarzynka. 22 czerwca 1986 roku bp. Kazimierz Majdański erygował Parafię Matki Boskiej Jasnogórskiej, kościół p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej poświęcono 24 grudnia tego roku.

100 tys. zł dostanie parafia rzymskokatolicka pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa przy pl. Zwycięstwa. Pieniądze pójdą na wykonanie drugiego etapu prac konserwatorskich i restauratorskich masywu wieżowego kościoła, a dokładnie na prace w zachodniej części hełmu wieży.

Warto przypomnieć, że świątynia była pierwszym w całych Niemczech kościołem zbudowanym w technologii żelbetu. Jej budowa rozpoczęła się w 1913 r., a zakończyła już po I wojnie światowej, w 1919 r. Oficjalnie zabytkiem jest dopiero od 2002 r.

Fot. archiwum Parafii NSPJ

Także 100 tys. zł otrzyma parafia rzymskokatolicka pw. św. Antoniego Padewskiego przy ul. Szczecińskiej. Pieniądze pójdą na wykonanie ostatniego etapu prac konserwatorskich i restauratorskich elewacji od strony północnej. To dalszy ciąg remontu świątyni, rozpoczętego w 2014 r. To pierwsze prace konserwatorskie elewacji świątyni, prowadzone od czasu zakończenia wojny.

Ta świątynia ma swoją historię. Na stronie parafii czytamy: "Najstarsze świadectwo o warszewskim kościele znajdujemy w dokumencie księcia pomorskiego Barnima I z 1261 roku, który powołał kapitułę kolegiacką złożoną z dwunastu kanoników przy kościele św. Piotra i Pawła w Szczecinie. Nowo ustanowioną kapitułę uposażył władca kilkoma okolicznymi kościołami, w tym także kościołem na Warszewie. W latach 1261-1289 kościół stanowił beneficjum kapituły kolegiackiej. Od 1289 roku stał się beneficjum klasztoru cysterek w Szczecinie. Kościół służył wspólnocie katolickiej przez blisko trzysta lat do 1534 roku, tj. do czasu wprowadzenia reformacji na Pomorzu Zachodnim. Na przełomie XVII i XVIII w. wspólnota ewangelicka wybudowała nowy, drewniany kościół w konstrukcji szachulcowej z wieżą. W 1864 r. zapadła decyzja o rozbiórce tego kościoła i budowie nowego.

Obecny kościół został wzniesiony w 1865 r. w stylu neogotyckim z czerwonej cegły."

Kolejne 100 tys. zł trafi do parafii rzymskokatolickiej pw. Chrystusa Króla przy ul. Inwalidzkiej 15. Dotacja umożliwi sfinansowanie ostatniego etapu prac konserwatorskich i restauratorskich wnętrza kościoła. W poprzednich latach przeprowadzona została już kompleksowa renowacja bryły zewnętrznej kościoła.

Ten kościół zbudowany został w drugiej połowie XV w., na miejscu starszej świątyni, o której wzmiankli pojawiają się w dokumencie z 1286 r. "W tym to roku biskup Herman von Gleichen przyznał prawo patronatu nad kościołem szczecińskiej kolegiacie NMP. W 1489 r., patronat przekazano zakonowi augustianów z Jasienicy i prawdopodobnie po tej dacie rozpoczęto budowę zachowanego do dziś kościoła." czytamy na stronie parafii.

85 tys. zł otrzyma parafia rzymskokatolicka pw. Najświętszego Zbawiciela przy ul. Barnima (bardziej kojarzony jednak z ul. Słowackiego). Pieniądze pójdą na wykonanie ostatniego etapu prac konserwatorskich organów.

Organy zostały wykonane przez firmę W. Sauer Jnh. dr Oscar Walcker z Frankfurtu nad Odrą, która powstała w 1856 r. Stanowią oryginalne wyposażenie świątyni, zamontowane tu w 1936 r. Organy należą do nielicznych tak dobrze zachowanych instrumentów tej firmy.

Firma Sauera była jedną z najbardziej liczących się na rynku europejskim w produkcji instrumentów organowych. Była wykonawcą około 90 instrumentów, w tym należących w 1913 r. do największych na świecie, organów o 222 głosach, zbudowanych dla Hali Stulecia we Wrocławiu.

Sam kościół należy do "młodszych" w Szczecinie. Decyzja o budowie zapadła w 1934 r. Latem 1936 świątynia była gotowa.