Pierwszy numer dodatku Gazeta w Szczecinie ukazał się 2 marca 1990 r. Na czołówce: Bać się czy nie bać. Telefoniczna opinia publiczna. Był to zapis sondy telefonicznej na temat stosunków polsko-niemieckich, którą w radiowym Studiu Bałtyk przeprowadził niemiecki dziennikarz Klaus Bachmann. Czy jednak rzeczywiście była pierwsza?
Mało kto wie, że tak naprawdę po raz pierwszy Gazeta w Szczecinie pojawiła się dwa dni wcześniej, 28 lutego 1990 r. Jak to możliwe? Zagadkę wyjaśnia Rafał Jesswein, który był przy narodzinach szczecińskiego dodatku.
- Zgodnie z zaleceniem redakcji w Warszawie, kolejne miasta, zanim zaczęły wydawać swoje dodatki, przygotowywały jedną stronę, która była publikowana w Gazecie Wyborczej - tłumaczy Jesswein. - Do Szczecina przyjechał wtedy Seweryn Blumsztajn [przez lata szef oddziałów lokalnych Gazety - red.] i taką stronę przygotowaliśmy. Została opublikowana w Wyborczej 28 lutego 1990 r. na s. 6. Cała Wyborcza liczyła wtedy osiem stron a kosztowała 400 zł.
Ta strona nie miała numeru, była formą promocji mającego się dopiero ukazać szczecińskiego dodatku. Miała natomiast dokładnie taką samą szatę graficzną jak wydany dwa dni później pierwszy numer (włącznie z logo i z nazwą Gazeta w Szczecinie), ale oczywiście inne teksty. Na czołówce stał tekst Rafała NRD-obyl o przestarzałej elektrowni atomowej w Lubminie, zaledwie 100 km od Szczecina. Sumując - to była pierwsza Gazeta w Szczecinie, ale jako jedna strona w Wyborczej a nie dodatek. Pierwszy dodatek ukazał się 2 marca 1990.
A oto historyczna informacja o pierwszym transporcie wojsk radzieckich z Bornego Sulinowa. I ta reklama gumy do żucia...
Początkowo lokalna Gazeta wychodziła tylko w piątki. Od 22 grudnia - tylko w soboty (z jednym wyjątkiem 28 grudnia - znowu piątek). Wtedy też zmienia nazwę na Gazeta na Pomorzu (aż do listopada 2001) i obejmuje zasięgiem trzy województwa - szczecińskie, koszalińskie i słupskie (niebawem słupskie przejdzie pod skrzydła Gazety w Gdańsku). Klasycznym dziennikiem staje się w listopadzie 1991 r.
Pamiętacie kino erotyczne Beate Uhse? Jedyne w Polsce powstałe po przewrocie. Od dnia otwarcia toczyły się boje o jego zamknięcie. Powyżej gazeta z 6 marca 1992 r. Niedługo potem napiszemy, że policjanci zatrzymali dowody propagowania, ale, ponieważ akurat trwał seans, zgodzili się poczekać do końca (na widowni było wtedy kilka osób, nie chciano zakłócać seansu...). W listopadzie napiszemy, że według prokuratury kino propaguje porno, ale z powodu niewielkiej szkodliwości społecznej czynu prokuratura umorzyła sprawę warunkowo na dwa lata. W tym okresie próby kino nie mogło propagować porno. Próby najwyraźniej nie przeszło, bo niebawem kino na zawsze znikło z mapy Szczecina.
Gazeta z 9 listopada 1992 - otwarcie Pazimu.
Początkowo szczecińska Wyborcza miała cztery strony, z czasem - najpierw w piątki, a od lutego 1992 codziennie - osiem. Miejsca na informacje ciągle jednak brakowało. W listopadzie 1992 codzienne wydanie ma dwie mutacje (inne strony redakcyjne) - szczecińską i koszalińsko-słupską.
Często nasze teksty pojawiały się na stronach Gazety Matki (wydania ogólnopolskiego). Powyżej pierwsza strona Gazety Wyborczej z 15 stycznia 1993 r.
W 1993 Adam Zadworny opisuje korupcję w komendzie rejonowej policji Szczecin-Dąbie. Policjanci wymuszali haracze od właścicieli wypożyczalni kaset video podejrzewanych o obrót pirackimi kasetami. Policjanci zostali prawomocnie skazani.
Pierwsze lata szczecińskiej Wyborczej to był przede wszystkim zapis dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości. Niejasne interesy odchodzącej nomenklatury, malwersacje, rodząca się zorganizowana przestępczość przenikająca szeregi słabej policji, gangsterskie porachunki, haracze, porwania, przemyty, narkotyki, upadki i prywatyzacja przedsiębiorstw, prywata radnych i nowych ludzi władzy - nasze łamy codziennie pełne były podobnych tematów. Policja była słaba. We wrześniu 1991 r. pisaliśmy: Przeciętny glina nie odróżni jednak amfetaminy od proszku ixi. Takie były realia, dlatego przeprowadzaliśmy własne śledztwa.
A oto przykład kolejnego śledztwa Gazety - opisanej przez Leszka Wójcika afery łapówkarskiej na US.
Pierwsza tak znaczna zmiana Gazety (inne łamanie tekstów, inaczej położone logo i nazwa, ale ciągle jeszcze czarno-białe) wsparta wielką akcją pod nazwą Szli na zachód osadnicy. Przez miasto przeszły wówczas setki (tysiące?) mieszkańców, niektórzy - jak my - poprzebierani za osadników sprzed 50 lat. A potem były koncerty, piwo, zabawa. A jak wyglądało to w kolorze możecie zobaczyć na zdjęciu poniżej.
WŁODZIMIERZ PIĄTEK
Od grudnia 1995 r. co sobotę na ostatniej stronie wychodziła Gazeta Na Tyle. Zaczelismy mocnym akcentem - prowokacją na pl. (wtedy) Sprzymierzonych, czyli dzisiejszych Szarych Szeregów. To był czas po wyborach prezydenckich, które wygrał Aleksander Kwaśniewski (pokonał Wałęsę). Przygotowaliśmy tablice ze starą nazwą placu, czyli pl. Lenina, i zamontowaliśmy je na ścianie kamienicy. Podobnie na zamiast ul. Piłsudskiego zawiesiliśmy ul. Mariana Buczka. Tablice były profesjonalne. No, emocje wśród mieszkańców były. Zresztą przeczytajcie sami. Całą stronę.
Przeskakujemy o dwa lata i co za ogromna zmiana! Kolor, mapki, kolorowy prostokąt przy logo. Kolor wchodził do lokalnego dodatku nieśmiało. Najpierw 1 kwietnia 1993 na górze 1 strony stanęła czerwona tekstowa zajawka. Pierwsze kolorowe zdjęcie (widok na Pazim autorstwa Włodzimierza Piątka) pojawia się 22 listopada 1993 r. na pierwszej stronie dodatku Gazeta na Pomorzu Finanse. Na kolorowe zdjęcie w codziennym lokalnym wydaniu musieliśmy czekać aż do 1 lipca 1996 r. - przedstawiało Dni Morza na Wałach Chrobrego. Na środkowe strony kolor wejdzie dopiero we wrześniu 1999 r.
Powyżej narastający w Szczecinie strach przed wielka powodzią, która pustoszyła południe kraju. na mapce przedstawiamy tereny, które w Szczecinie miały być zalane. Na szczęście do niczego takiego nie doszło.
Początek końca dzikich lat 90. Policja zatrzymuje Marka M. Oczkę.
W 1998 - cykl Koledzy Skarbu Państwa o ministrze Jacku Janiszewskim i powiązaniach prywatnych spółek rolnych kontrolowanych przez działaczy SKL z państwowymi agencjami doprowadził do dymisji Janiszewskiego.
To był finał naszej wielkiej akcji, którą od poczatku do końca prowadziła Monika Adamowska. Pomogliśmy. Był sukces! A poniżej inna jedynka z pomocą - tym razem dla Rytwian, zniszczonej przez powódź miejscowości w Świetokrzyskiem. Razem z czytelnikami wysłaliśmy tam pięć 24-tonowych transportów z darami i zebraliśmy pieniądze
archiwum gazety wyborczej
Ten pożar poderwał w nocy wszystkie miejskie służby. I wszystkie redakcje.
Pomysł naszego byłego naczelnego Jurka Sawki, znanego z miłości do koni. Impreza się udała, zabawa była przednia. A ile pracy nas wszystkich to kosztowało, wiemy tylko my :)
A tyle było lęków i obaw czy komputery nie zwariują, czy nie siądzie zasilanie, czy będzie woda itd. itd.
Wielki plebiscyt zorganizowany przez naszą redakcję. Za Piotrem Zarembą uplasowali się dwaj wielcy niemieccy burmistrzowie Hermann Haken i Friedrich Ackermann. Na wniosek Gazety obaj burmistrzowie rondo u zbiegu ul. Południowej nosi imię Hakena a skwer przy ul. Kopernika i pl. Zwycięstwa Ackermanna. A wyniki plebiscytu wywołały potem dyskusję na temat jakości prezydentury Piotra Zaremby.
Tytuł 25-lecia. Tego co się działo po obfitych, ale jednak przecież opadów zwykłego śniegu, nie można było oddać. Ten tytuł i nam i czytelnikom dostarczył sporo frajdy.
Czasami lubiliśmy sobie poszaleć na jedynkach. Po zgrzebnych latach 90., graficznie właściwie mogliśmy już wszystko.
Koniec lat 90. i początek kolejnej dekady to czas coraz większego marazmu, pogłębiającej się frustracji i gniewu w społeczeństwie (protestowali kupcy, stoczniowcy, kibice z niepokojem patrzyli na chylącą się ku upadku Pogoń, zarząd Mariana Jurczyka kompromitował się kolejnymi działaniami, nie było jeszcze wielkich inwestycji, pieniądze z Unii nadejdą dopiero za kilka lat), który eksplodował linczem stoczniowców na prezesie odzieżowej Odry w 2002 r.
To był wstrząs. Protestujący od dłuższego czasu stoczniowcy na prośbę strajkujących szwaczek z Odry, które nie mogły się doczekać zaległych pensji, wywlekli z gabinetu prezesa Odry, poszarpali i poturbowali. Ten temat zdominował ogólnopolskie wydanie Wyborczej (powyżej krajowa jedynka, poniżej krajowe strony wewnątrz Gazety Wyborczej). Niesamowite zdjęcia Sebastiana Wołosza oddają dramaturgie tych wydarzeń.
archiwum gazety wyborczej
Po akcji Gazety biało-czerwoni na Pogoni w Szczecinie po ponad 30 latach znowu mogliśmy obejrzeć międzypaństwowy mecz. Polska - Belgia. Trenerem był wtedy Zbigniew Boniek a w bramce stał Radosław Majdan. Gdyby jeszcze gra Polaków była wtedy lepsza...
Na tej jedynce widać, jaką, po raz kolejny przeszła nasza makieta. Logo stojące dotychczas w pionie w lewym górnym rogu przeszło na górę strony. W tekstach lead jest wyraźnie wyodrębniony, autor umieszczony zaraz pod leadem, jest miejsce na graficzne zajawki u góry itd.
Oj, wykiwał Bartłomiej Sochański służby miejskie i prezydenta Mariana Jurczyka. Gdy rozpoczynała się budowa mostu (nazwanego potem Pionierów) ówczesny prezydent Bartłomiej Sochański złożył obietnicę, że gdy przeprawa powstanie, skoczy z niej do Odry. Czas mijał, nastała era prezydenta Jurczyka, most w końcu powstał. Jurczyk jednak nie chciał w czasie uroczystego otwarcia oglądać nagiego Sochańskiego. Nie chciał w ogóle, aby do skoku doszło. Straż miejska i inne służby zostały postawione w stan gotowości. Ale Sochański i tak skoczył, bez wielkiej widowni, dzień przed oficjalną uroczystością.
Cóż więcej można dodać? Niech za komentarz posłuży jeszcze poniższa jedynka.
archiwum gazety wyborczej
Piękna jedynka, wielkie wydarzenie.
Ujawniamy wygląd Anioła Wolności. Niestety w realu też tak wygląda.
Od 2006 r. przyznajemy Szczupaki - honorowe nagrody dla ludzi roku. W pierwszej edycji szczupak był zbiorowy za świetny koncert Requiem Polskie w Stoczni Szczecińskiej Nowa w rocznicę Grudnia'70. Przy okazji Szczupaków przyznajemy też Kiełbie (wtedy jeszcze Śledzie) za wpadki roku. W przypadku tych antynagród było kogo wyróżniać.
A w 2014 r. wybraliśmy Człowieka 25-lecia. Tytuł otrzymał prof. Jan Lubiński (patrz niżej).
archiwum gazety wyborczej
Awaria 25-lecia. Prawie cały Szczecin bez prądu. Poświęciliśmy temu wydarzeniu praktycznie całą Gazetę. A żeby w ogóle ją wydać, wyżej podpisany razem z ówczesnym naczelnym Wojtkiem Jachimem, wyjechał do redakcji w Gorzowie, by stamtąd zesłać materiał do łamania i do drukarni.
W Wielkanoc 2009 r. wstrząsnęła nami tragedia ludzi domu socjalnego w Kamieniu Pomorskim. Kilka lat trwało ustalanie winnych i wydanie wyroku. A wyrok skazujący na więzienie dwoje urzędników zapadł kilkanaście dni temu.
Tej dumy i radości, która wtedy ogarnęła szczecinian nigdy nie zapomnimy. Podobnie jak wielkiego oczekiwania na otwarcie Kaskady - tego dnia w Szczecinie wszyscy mówili przede wszystkim o nowym centrum handlowym.
archiwum gazety wyborczej
A tak wygląda obecna makieta lokalnej Wyborczej.
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze