Na witrynach części z nich widnieją profesjonalne naklejki biur nieruchomości. Są też wielkie banery. Na innych - kartki wyrwane z zeszytu, na których właściciel napisał długopisem numer telefonu. Postanowiliśmy sprawdzić, kto i za ile chce te lokale wynająć. Zbadaliśmy obszar ograniczony ulicami Bolesława Krzywoustego wraz z pl. Zwycięstwa, al. Niepodległości - Wyzwolenia, al. Bohaterów Warszawy, al. Wojska Polskiego. Przeszliśmy 29 ulic, spisując wszystkie puste lokale.
Z naszych badań wynika, że na najemców czeka 309 lokali, których łączna powierzchnia to ponad 150 tys. m kw. Jak wskazują badania przeprowadzone w marcu na podobnym terenie przez Centrum Rozwoju Społeczno-Gospodarczego (które prowadzi analizy m.in. dla Urzędu Miasta), wszystkich lokali handlowo-usługowych jest ok. 2200. Wynika z tego, że ok. 17 proc. jest pustych. Dla porównania, w 2010 r. wolnych lokali było 183, rok później 236, w 2012 - 264, w 2013 - o 80 więcej.
- Pocieszające jest to, że tylko 77 z tych pomieszczeń jest pustych nieustannie od 2010 r. - mówi Ryszard Czyszkiewicz, socjolog z Centrum Rozwoju Społeczno-Gospodarczego, który koordynuje badania. - W pozostałych jest duża rotacja. Czasami lokal stoi pięć miesięcy, a cztery kolejne jest zajęty. I znów zostaje pusty. Wiele z nich jest w zasobach gminy, choć nie zawsze. Część jest zupełnie nieatrakcyjna, przypominają piwnicę na ziemniaki. Zarówno pod względem wielkości, jak i warunków oraz klimatu.
Taki lokal znajdujemy np. na ul. Jagiellońskiej. Kartka z numerem telefonu wydrukowana, przyklejona od środka do szyby. Strome schody w dół. Dzwonimy. Prywatny właściciel. Nie pośrednik. Lokal ma 30 m kw. Nie ma ogrzewania i trzeba doprowadzić kanalizację. Za miesięczną dzierżawę właściciel chce 4 tys. zł. Podobne miejsce znaleźliśmy na ul. Bogurodzicy. Choć tutaj nie ma nawet kartki. Po prostu za szybą schody, w środku ciemno i pusto.
A oto inne puste lokale na Jagiellońskiej:
Fot. Łukasz Wądołowski / Agencja Gazeta
Fot. Łukasz Wądołowski / Agencja Gazeta
- Kiedyś było tak, że drobnomieszczanie starali się dorobić na rzemiośle, na niewielkich punktach handlowych, na rękodziele - mówi Czyszkiewicz. - Teraz większość ludzi trudniących się handlem to pracownicy korporacji. Coraz mniej jest niewielkich warzywniaków czy piekarni, sklepy w centrum to głównie sieciówki. Tu właściciel, działający najczęściej na zasadzie franczyzy, jest zupełnie zwolniony z jakiejkolwiek odpowiedzialności za swój biznes. To nie on decyduje o tym, co sprzedaje, co danego dnia przywiozą mu do sklepu. Ma to narzucone z góry. Towar przyjeżdża, wiadomo, jak go rozłożyć. I albo się sprzeda, albo nie. To jest duża zmiana, na którą ja, jako socjolog, patrzę z ciekawością.
Jak pokazują badania, najlepiej w centrum radzą sobie właśnie sieciówki. Stąd zatrzęsienie sklepów typu Fresh, Małpka Express, Żabka. Jak mówią eksperci - dla zwykłych przedsiębiorców jest po prostu za drogo.
- Jeżeli ktoś zaczyna dopiero działalność i nawet ma świetny pomysł, ale nie ma kapitału, to nie ma szans, żeby wynajął lokal np. w al. Wojska Polskiego - tłumaczy socjolog. - Bo jeżeli trzeba zapłacić 8 tys. zł miesięcznie czynszu, utrzymać lokal, czyli zapłacić np. za ogrzewanie i prąd, a do tego opłacić pracowników, to trzeba mieć dochód około 30 tys. miesięcznie. A to na początku raczej się nie zdarza. Tu powinno w jakiś sposób pomóc miasto. Bo na razie przedsiębiorcze osoby przenoszą się na Niebuszewo, Drzetowo czy Pogodno. Czasem do własnych domów, czasem do lokali, które dalej od centrum są dużo tańsze. A to powoduje, że główne ulice Szczecina wymierają.
W swoim założeniu deptak Bogusława miał być miejscem, gdzie będą przychodzić całe rodziny, gdzie będą kawiarnie, restauracje. Niekoniecznie drogie i luksusowe. Ale to miejsce miało żyć. Tymczasem tylko na odcinku deptaka jest 12 pustych lokali. To 10 proc. wszystkich powierzchni usługowych na całej długości tej ulicy (jest ich około 100). Kilka lokali działa od lat, jednak w wielu jest rotacja albo stoją cały czas puste. Z czego to wynika?
- Na przykład taka Seta i Galareta trzyma się bardzo dobrze - mówi Czyszkiewicz. - Co nie jest szczególnie dziwne, bo to lokal z rodzaju istniejących od zawsze. Kiedyś przy ul. Parkowej był Neptun. To było miejsce, do którego zachodziło się na setę, zagryzało galaretą i szło dalej. Chodzili tam głównie stoczniowcy. Teraz ich wnuki chodzą na deptak. Takie są potrzeby, nie mamy na to wpływu. Ale w takim sąsiedztwie trudno o miłą, rodzinną knajpkę.
Dwupiętrowy lokal przy al. Wojska Polskiego, w którym kiedyś mieściła się kultowa kawiarnia, stoi pusty od 2010 r. Całość ma 780 metrów kwadratowych. Ale 230 m kw. z tego to piwnice. Normalnej wysokości, ponad dwa metry. Tu kiedyś była piekarnia Społem. Na parterze sprzedawane były słodycze, na pierwszym piętrze desery z galaretką i kawa. Właścicielem jest Leszek Koperkiewicz, prezes biura nieruchomości Extra Invest. Lokal kupił w grudniu. Za wynajem całości chce 42 tys. zł miesięcznie. Ale chętny się znalazł. Choć ogłoszenie o wynajmie jest jeszcze niezdjęte, to okazuje się, że wstępna umowa została już podpisana i za 2 miesiące zacznie się remont.
- Będzie tu miała swój outlet z markowymi ubraniami duża, międzynarodowa sieć odzieżowa - mówi Koperkiewicz. - Na razie nie mogę zdradzić jaka. Ale mam nadzieję, że to będzie początek przywracania al. Wojska Polskiego jej pierwotnej roli - jednej z głównych arterii handlowych, gdzie pełno jest ludzi. Mam nadzieję, że miasto też spełni tu swoją rolę i będzie wspierać tę politykę.
A tak wyglądała Lucynka i Paulinka w 2001 r.:
Fot. Włodzimierz Piątek / AG
W miejscu, gdzie przed aferą finansową mieściło się Amber Gold, a obok biuro nieruchomości, dziś stoją koło siebie cztery puste lokale. Na wszystkich kartka z ogłoszeniem najmu. Mają od 50 do 130 m kw. Miesięczny czynsz - nawet 9 tys. zł. Bo, jak przekonuje właściciel, to jest ważna ulica. A lokale mają zaplecze i doprowadzoną kanalizację i ogrzewanie.
Kilka obrazków z Wojska Polskiego:
Fot. Łukasz Wądołowski / Agencja Gazeta
Fot. Łukasz Wądołowski / Agencja Gazeta
Fot. Łukasz Wądołowski / Agencja Gazeta
Podobnie sytuacja wygląda na Obrońców Stalingradu. Na odcinku od pl. Żołnierza Polskiego do byłej szkoły Króla Maciusia jest 14 wolnych lokali. Jeden z nich, były sklep z ubraniami, ma nawet niewyczyszczoną witrynę. Te same ubrania wiszą od czterech lat, w środku pusto. Tuż obok, w miejscu gdzie kiedyś była restauracja serwująca makarony - szyby zaklejone starymi ulotkami. Od dwóch lat nikt się nie zainteresował tym lokalem.
Będąca najdroższą ulicą Szczecina i ósmą najdroższą ulicą w Polsce al. Niepodległości nie świeci pustkami. Na całej jest tylko 10 lokali do wynajęcia. Wśród nich wielkometrażowa była Galeria Centrum, czyli dawny Dom Towarowy Posejdon. Właścicielem tego obiektu jest firma Centrum Development & Investments Polska, która do 2011 r. miała skończyć remont biurowca i przekształcić go na centrum biurowo-usługowe. Jednak do dziś w budynku przy al. Niepodległości 60 nie dzieje się nic.
Za to po drugiej stronie ulicy prawie nie ma wolnych miejsc. Za wyjątkiem pierwszego piętra jednej z kamienic. Jednak to bardzo duży lokal - ma ponad 400 m kw. powierzchni.
Fot. Łukasz Wądołowski / Agencja Gazeta
- Większość lokali, które znajdziemy w al. Niepodległości, to klitki, które nie nadają się na każdą działalność - wyjaśnia Czyszkiewicz. - Ale można tu z powodzeniem otworzyć lombard, kantor, sklep z biżuterią, mały salon fryzjerski. Dlatego potrzebna jest równowaga. Mali przedsiębiorcy muszą mieć swoje miejsce, bo przecież nikt nie wpuści do Pedetu jednego szewca czy lombardu. To akurat jest dobre zjawisko.
W ciągu ostatnich czterech lat w Szczecinie zamknęło się 58 salonów fryzjerskich i kosmetycznych. Ale na ich miejsce powstało 97 nowych. To największy przyrost wśród wszystkich branż. Warto mieć też gabinet lekarski, zwłaszcza ginekologiczny. W miejsce 39 zlikwidowanych powstało przez 4 lata 65 nowych.
Duży spadek notują instytucje finansowe: banki, biura rachunkowe, szybkie pożyczki. Zniknęło ich 217, a pojawiło się tylko 236. Nieciekawie jest też w branży gastronomicznej. Zniknęło 88 lokali, a pojawiło się 99, co daje przyrost tylko o 11 punktów. Zdecydowanie najgorzej jest w branży odzieżowej i obuwniczej, wliczając w to nawet ciuchbudy, które jeszcze do niedawna były specyfiką szczecińskiego centrum. Od 2010 roku zlikwidowało się 207 sklepów obuwniczych i z ubraniami, a powstało tylko 147.
- Te liczby nie są zaskakujące - podsumowuje Czyszkiewicz. - Ta branża akurat przeniosła się do galerii handlowych. A że dobrze ma się fryzjerstwo i kosmetyka? Potrzeby społeczeństwa są dość niezmienne. Musimy zjeść, ubrać się, a im dalej idzie rozwój, tym lepiej chcemy wyglądać.
Znikają także sklepy monopolowe, zajmujące się wyłącznie sprzedażą alkoholu. Ich rolę przejmują małe dyskonty taki jak Małpka czy Żabka ponieważ, jak tłumaczą ekspedientki, u nich można kupić nie tylko wódkę i papierosy, ale też coś do przegryzienia, bułki na kolację i słodycze. A klient lubi mieć wszystko w jednym miejscu.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze