Co i za ile Szczecin dał Kościołowi od początku XXI w.

W marcu 2003 r. (obecny prezydent Szczecina Piotr Krzystek był wówczas zastępcą prezydenta Mariana Jurczyka ds. nieruchomości) miasto sprzedało działkę o powierzchni 1,2 tys. m kw. przy ul. Barnima na Niebuszewie parafii p.w. Najświętszego Zbawiciela. Wartość działki wg ówczesnych cen: 440 tys. zł. Przyznana nabywcy bonifikata: 75 proc. Na poczet kwoty do zapłaty zaliczono 102 tys. zł poniesionych przez nabywcę nakładów. To znaczy, że parafia musiała faktycznie dopłacić ok. 8 tys. zł. Na tym miejscu stoi dziś dom parafialny:

Fot. Jerzy Połowniak

Nieruchomość przy Lwowskiej

Wcześniej (w styczniu 2002 r. - jeszcze za SLD-owskiego prezydenta Edmunda Runowicza) nieruchomość przy ul. Lwowskiej na Pogodnie o wartości 340 tys. zł miasto sprzedało parafii p.w. Matki Boskiej Różańcowej z 99-procentową bonifikatą.

Był też projekt uchwały (w lipcu 2003 r.) w sprawie sprzedaży Caritasowi zabytkowej willi przy ul. Wojska Polskiego 76, w której mieści się Liceum Katolickie. Wart prawie 2 mln zł budynek miał być sprzedany z 66-procentową bonifikatą - za ok. 400 tys. zł. W poczet preferencyjnej ceny za nieruchomość miały być naliczone nakłady na remont liceum. Uchwałę wycofano, gdy okazało się, że dużą część tych nakładów poniosło... miasto.

Żeby odzyskać dla szczecinian ogród różany w parku Kasprowicza potrzeba było pięciu lat negocjacji i zamiany gruntów między miastem a Kościołem.

- Podpisane zostały właściwie dwa akty - wyjaśniał we wrześniu 2005 r. Marcin Wajdziak, dyrektor wydziału gospodarki nieruchomościami UM. - W pierwszym arcybiskupstwo zrzekło się na rzecz Szczecina tzw. Różanki. W drugim miasto, za symboliczną cenę, sprzedało mu nieruchomości przy ul. Arkońskiej.

Chodziło o obiekty po byłym domu dziecka i ok. 6 tys. m kw. otaczającego je gruntu. Archidiecezja kupiła je za 2 tys. zł. Powstał tam dom spokojnej starości dla księży. W zamian miasto stało się właścicielem 2 ha, na którym odtworzyło obecny ogród różany i dodatkowo 0,5 ha przy ul. Pokoju.

Fot. Wojciech Jachim

Z historii Różanki

Różanka powstała w latach 20. XX w. Jeszcze w latach 70. rosło tam kilkadziesiąt gatunków róż, działała kawiarenka i fontanna. W 1983 r. teren przejął od państwa - w związku z budową seminarium duchownego - Kościół, po czym ogród uległ dewastacji.

W październiku 2008 r. Pomorskie Stowarzyszenie Promocji Nauki, we władzach którego zasiadali członkowie kościelnego stowarzyszenia Opus Dei, dostało od miasta w 30-letnie użytkowanie atrakcyjny teren przy ul. Mickiewicza o powierzchni ok. 5 tys. m kw. i wartości co najmniej 1,7 mln zł (chodzi o działkę obok Wyższej Szkoły Integracji Europejskiej). Związany z kościołem Ośrodek Akademicki Rejs kończy tam budować ośrodek edukacyjny dla chłopców i mężczyzn.

Radni PiS i PO przegłosowali uchwałę w tej sprawie, chociaż wcześniej na takie przekazanie terenu nie zgodziła się miejska komisja budownictwa. W dodatku miasto mogło na sprzedaży tej działki zarobić - na komercyjnych zasadach chciała ją kupić Szczecin International School, czyli tzw. szkoła natowska (dla dzieci oficerów z wielonarodowego korpusu).

Oburzony wynikiem głosowania ówczesny poseł SdPl Bartosz Arłukowicz zwrócił się do prezydenta Krzystka: - Mam nadzieję, że ta propozycja to tylko pomyłka, a nie spłacanie długów wyborczych.

Budynki i teren po byłym szpitalu miejskim o łącznej powierzchni 1,5 ha położonej między al. Wyzwolenia, ul Lubomirskiego i Ofiar Oświęcimia miasto przekazało archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej w marcu 2010 r. Nieruchomość wartą prawie 20 mln zł archidiecezja kupiła za 0,1 proc. wartości: 19 tys. zł.

Likwidację szpitala szczecińscy radni przegłosowali w grudniu 2007 r. Początkowo prezydent Piotr Krzystek planował komercyjną sprzedaż poszpitalnych nieruchomości. Jednak później w Szczecinie pojawiły się siostry boromeuszki, które zwróciły się do władz miasta o przekazanie im obiektu (siostry powołały się na fakt, że przed wojną szpital należał do niemieckiej gałęzi ich zakonu). Siostry zadeklarowały, że będą tam prowadzić zakład opiekuńczo-leczniczy. Ich starania poparł arcybiskup szczecińsko-kamieński Andrzej Dzięga.

Po kilku miesiącach negocjacji powstał projekt umowy sprzedaży szpitala nie boromeuszkom, a archidiecezji - to miało być lepszym zabezpieczeniem tego, by w tym miejscu rzeczywiście powstały potrzebne miastu Dom Pomocy Społecznej na 60 łóżek (do 2015 r.) i szpital rehabilitacyjny (najpóźniej w 2017 r.).

W lipcu 2010 r., na sam koniec poprzedniej kadencji samorządu, radni zajęli się prezydencką uchwałą w sprawie przekazania parafii na Warszewie na własność (wcześniej była wieczystym użytkownikiem) 2,2 tys. m kw. terenu u zbiegu ul. Szczecińskiej i Rostockiej, na którym stoi dom parafialny. Argumentem za przekazaniem ziemi było to, że zanim na Warszewie wybudowano nową szkołę, lekcje odbywały się m.in. w salach parafialnych.

Ziemię wartą prawie milion zł parafia kupiła z bonifikatą - za 2,3 tys. zł.

Obecny na sesji ks. Dariusz Knapik (były proboszcz) podkreślał, że wniosek o wykup gruntu nie ma nic wspólnego z osobą brata prezydenta, ks. Andrzeja Krzystka [jest tzw. rezydentem w warszewskiej parafii].

Wybuchła w kampanii wyborczej przed drugą kadencją Piotra Krzystka. SLD-owski kandydat na prezydenta Jędrzej Wijas ogłosił na początku listopada 2010 r., że miasto oddało w darowiźnie parafiom rzymskokatolickim prawie 800 ton płyt granitowych, 1,5 tys. ton kostki brukowej i 70 ton krawężników zdemontowanych ze szczecińskich chodników i ulic. Chodziło m.in. o granit, który został po (niesławnym) tzw. rozrzedzaniu chodników - przerwy między dużymi płytami granitu były podczas remontów wypełniane drobną kostką (efekty tego widać m.in. na ul. Jagiellońskiej czy Krzywoustego; na zdjęciu - rozrzedzanie na ul. Śląskiej).

Krzystek bronił się, że darowizny w postaci granitu dostały też szkoły, przedszkola i rady osiedli. Ale ilości były nieporównywalne - np. katedra dostała 260 ton kostki, 180 ton płyt i 20 ton krawężnika, a przedszkole przy ul. Paska - 150 płyt.

Tona najtańszej kostki granitowej kosztuje na rynku 200-300 zł. To znaczy, że suma granitowych darowizn na kościoły miała szacunkową wartość co najmniej 600 tys. zł.

Kolejna pomoc dla parafii na Warszewie: przed kościołem przy ul. Szczecińskiej powstał w zeszłym roku parking dla parafian uczestniczących w mszach. Jak informuje miasto, o jego budowę od kilku lat zabiegał Społeczny Komitet Budowy Parkingu przy Parafii Rzymskokatolickiej p.w. św. Antoniego w Szczecinie. Koszty budowy parkingu - ponad 330 tys. zł.

Współfinansowane z budżetu miasta wyniosło 75 proc. wartości inwestycji, tj. ok. 250 tys. zł.

W ostatni poniedziałek radni zgodzili się, by działka o powierzchni 6 tys. m kw. położona u zbiegu ul. Jantarowej i Duńskiej, w planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczona pod budownictwo sakralne, została bezprzetargowo przekazana warszewskiej parafii pod budowę nowego kościoła.

Wierni z Warszewa chcieli, by tę działkę wydzierżawić parafii św. Antoniego z Padwy na budowę kościoła i centrum dydaktyczno-społecznego im. Jana Pawła II. Jak uzasadniał potrzebę powstania nowej świątyni proboszcz ks. Wiesław Kruczyński - czytaj TUTAJ

Druga grupa mieszkańców postulowała, by urządzić tam park. Oba pomysły przybrały formę obywatelskich projektów uchwał. Klub SLD zaproponował inne wyjście: konsultacje społeczne zakończone głosowaniem, czy mieszkańcy chcą w tym miejscu budowy nowego kościoła, czy też nie. - To wyjście najbardziej demokratyczne - w imieniu klubu argumentował Piotr Kęsik (na zdjęciu - jego reakcja po przegranym głosowaniu w tej sprawie).

Fot. Łukasz Wądołowski

Radni uznali, że konsultacje w formie dzielnicowego referendum są zbędne i należy wydzierżawić sporną działkę parafii. Za takim rozwiązaniem było 21 z nich: z PiS, prezydenckiego klubu Szczecin dla Pokoleń, PO oraz niezrzeszeni Małgorzata Jacyna-Witt i Jan Stopyra.

Z powyższego zestawienia wynika, że w ciągu 10 lat miasto przekazało Kościołowi - w formie nieruchomości, dotacji i darowizn - majątek wart co najmniej 24,5 mln zł. Strona kościelna zapłaciła za to wszystko w sumie niewiele ponad 100 tys. zł.

Na zdjęciu: prezydent Piotr Krzystek i metropolita szczecińsko-kamieński abp Andrzej Dzięga podczas mszy świętej Krzyżma w katedrze (1 kwietnia 2010 r.).