Najważniejsze nowe stocznie w Szczecinie. Czym się zajmują, kogo zatrudniają?

Niewątpliwie największa i mająca ogromny potencjał stocznia, a właściwie zespół stoczni: Morskiej Stoczni Remontowej w Świnoujściu i Gryfii w Szczecinie. Po połączeniu, a potem przeprowadzonej restrukturyzacji załogę MSR Gryfia stanowi 515 pracowników (z czego 160 w Świnoujściu). Spółka pozbyła się też części gruntów zarówno na szczecińskiej wyspie, jak i w Świnoujściu. W 2014 r. wykonała ponad 230 remontów jednostek, w tym sześciu statków PŻM.

Stocznia podpisała też kontrakt na montaż instalacji odsiarczania spalin na czterech statkach do przewozu samochodów (tzw. samochodowców) dla ''K'' line European Sea Highway Servicess. Operacja ma związek ze zmianą przepisów dotyczących czystości spalin dla statków operujących w rejonie Morza Bałtyckiego i Morza Północnego. W grudniu rozpoczęła (w konsorcjum ze stocznią Master) przebudowę promu ''Mazovia'' kupionego przez PŻB.

Na początku przyszłego tygodnia na planowany remont i przebudowę trafi do stoczni prom ''Karsibór I'' przeznaczony do transportu samochodów osobowych, ciężarowych i autobusów przez Świnę. Zakończenie remontu planowane jest na lipiec 2015 r.

''Zachodnioeuropejska jakość za wschodnioeuropejską cenę''-  to hasło z folderów Partner Stoczni. W branży uważana jest za największą obecnie prywatną stocznię w regionie. Firma ma główną siedzibę w Policach. Powstała w 1999 r. jako partner dla Stoczni Szczecińskiej. Jej działalność oparta była na kooperacji z ''wielką siostrą''. Po upadku podstawowego zleceniodawcy właściciele Partnera nawiązali kontakty z armatorami z Holandii i Niemiec i sami zaczęli budować jednostki. Firma jest w stanie budować statki mające do 120 m długości i 6,5 tys. DWT tonażu. Większość prefabrykatów powstaje w halach w Policach. Jednostki montowane są przy nabrzeżach w dwóch miejscach: w Porcie Barkowym w Policach oraz na Skolwinie, gdzie w 2011 r. Partner Stocznia wykupiła sporą część terenu wraz z nabrzeżem od syndyka upadłościowego Papierni Skolwin. Dwa miejsca, w których stocznia może wodować kadłuby, umożliwiają jej budowę kilku jednostek jednocześnie.

Prezes firmy Andrzej Mączka mówi, że zatrudnienie w firmie zmienia się w zależności od liczby realizowanych kontraktów. Partner bezpośrednio na etatach zatrudnia ponad 100 osób, ale przy budowie statków współpracuje z firmami kooperujacymi i -zdaniem ludzi z branży- w szczytowych momentach pracowało tam nawet ponad pół tysiąca osób. W ciągu 10 lat Partner zbudował ponad 50 jednostek, w dobrych latach nawet dziesięć na rok. Są to kontenerowce, tankowce, barki, jednostki uniwersalne i pogłębiarki.

Firma powstała w 2007 r. z myślą o tym, by prowadzić drobne remonty statków. Dwa lata później do PTS przeszła duża grupa byłych pracowników Poltrampservice. To był impuls do rozwoju firmy i zwiększenia zakresu usług do pełnych remontów i przebudów statków.

W PTS pracuje 40-osobowa kadra inżynierów i specjalistów. Firma specjalizuje się w wymianie dużych stalowych elementów kadłubów, przebudowie jednostek, pełnej regeneracji, piaskowaniu i malowaniu, budowie nowych kadłubów, ładowni i systemów rurowych a także naprawie silników. Główna siedziba mieści się na terenie stoczni Pomerania, gdzie firma wynajmuje hale produkcyjne i prowadzi remonty przy nabrzeżu. Zwykle buduje lub przebudowuje jednostki mające od kilkunastu do kilkudziesięciu metrów długości.

Duże zlecenia wykonywane są także w wynajętych dokach w dawnej Stoczni Szczecińskiej. PTS oferuje także remonty w miejscu wskazanym przez armatora.

Fot. Cezary Aszkiełowicz / Agencja Gazeta

Specyficzna stocznia, ze specyficzną historią. Specjalizuje się w budowie kadłubów, nadbudówek, konstrukcji offshore?owych i aluminiowych dla przemysłu morskiego, a także remontach aluminiowych jednostek pływających.

Alumare wyłoniła się z działającej w Świnoujściu firmy działającej w branży motoryzacyjnej. Właściciel posiadał warsztat, stację diagnostyczną i autoryzowany salon samochodowy. W 2007 r. rozpoczął usługi w branży stoczniowej, specjalizując się w spawaniu i montażu konstrukcji aluminiowych. Obecnie Alumare zatrudnia 33-osobową załogę.

-Notorycznie poszukujemy spawaczy i monterów aluminiowych z uprawnieniami. Bardzo trudno o takich fachowców na naszym terenie- mówi Monika Rajtak, szefowa biura firmy.

Na polskim Wybrzeżu zachodnim Alumare nie ma konkurencji. Firmy o podobnym profilu działają w Trójmieście. Stocznia wykonuje kadłuby o długości od 10 do ponad 30 m. Mniejsze jednostki powstają w Świnoujściu, większe budowane są w Szczecinie.

STOCZNIA ALUMAR

Zasłynął zbudowaniem w grudniu prototypowego promu na gaz. Właściwie był to tylko kadłub statku, a jedynym wyposażeniem montowanym w Szczecinie był 60-tonowy zbiornik na gaz LNG. Budowa jednostki kończona jest w niemieckiej stoczni Fassmer. Wcześniej (w lutym 2014 r.) ta szczecińska stocznia zbudowała 70-metrowy kuter dla Norwegów.

-Budujemy statki we współpracy z armatorami i stoczniami z Niemiec, Holandii, Danii czy Norwegii -mówi Tomasz Szczepanik, właściciel Hullkonu.

Jego firma ma specyficzną strukturę: to jednoosobowa działalność. Szczepanik przyznaje, że w szczytowym okresie prac zatrudnia przy budowie jednostek do150 osób. Firma działa na Gocławiu, podobnie jak Partner Stocznia buduje jednostki na lądzie przy nabrzeżu, po czym spycha je na ponton, by wreszcie opuścić je na wodę.

-Pod różnymi szyldami buduję mniejsze czy większe jednostki od 2003 r. Było kilka lat, w których nie zbudowaliśmy żadnej- mówi Szczepanik.

W ostatnim czasie Hullkon wodował 2-3 jednostki rocznie. Obecnie położył stępkę pod kolejny 70-metrowy statek badawczy służący m.in. do poszukiwania morskich złóż ropy i gazu. Planowany odbiór- na koniec czerwca.

HULLKON

Firma powstała w 1994 r. Przez pierwsze 11 lat działała na terenach dzierżawionych. W 2005 r. kupiła 5 ha terenów od syndyka masy upadłościowej Porty Holding. Stocznia i zarazem fabryka konstrukcji stalowych mieści się w trójkącie między Odrą a ulicami Łady i Jana z Kolna oraz Dubois.

-W 1998 r. zakończyliśmy kooperację ze Stocznią Szczecińską i od tego czasu współpracujemy głównie z odbiorcami niemieckimi i stoczniami trójmiejskimi- mówi Arkadiusz Świech, szef marketingu Finomaru. -W latach 2002-2009 notowaliśmy okres hiperprosperity. Teraz koniunktura jest znacznie słabsza, ale do połowy tego roku mamy podpisane umowy. Wynika z nich, że będziemy mieć sporo roboty.

Stocznia buduje bloki okrętowe, kadłuby mniejszych statków (do 100 m długości). W portfolio zrealizowanych jednostek są promy, zbiornikowce, tankowce, barki, pontony, statki serwisowe i rybackie.

Finomar zatrudnia ok. 200-osobową załogę.

Ta stocznia część swych kontraktów wykonuje w Świnoujściu (gdzie jest siedziba spółki). Buduje i remontuje. Dotychczas zbudowała kutry, katamarany, trimarany, statki rybackie (w tym aluminiowe) i łodzie pasażerskie.

-Nie są to wielkie jednostki, bo nie mamy własnego doku- mówi Dariusz Wąs, dyrektor operacyjny spółki. -Aktualnie budujemy dwa kolejne katamarany. Naszymi odbiorcami są głównie kontrahenci niemieccy i norwescy.

Firma na stałe zatrudnia ok. 60-osobową załogę, ale przy większej intensywności prac liczba osób pracujących przy budowach i remontach znacznie wzrasta.

Stocznia remontowa z korzeniami sięgającymi 1990 r., przed dwoma laty zamieniona na spółkę komandytową. W latach 90. zlecenia otrzymywała głównie z Transoceanu i stoczni Parnica. Potem rozpoczęła serwisowanie statków PŻM. Wykonuje remonty promów zarówno PŻB, jak i Unity Line. Obecnie (we współpracy z MSR Gryfia) przygotowuje do żeglugi nowy prom PŻB ''Mazovia''.

Mariusz Rabenda: Ponad pięć lat po wielkim krachu, jakim była likwidacja Stoczni Szczecińskiej Nowa, w świadomości przeciętnego szczecinianina po branży stoczniowej została wielka pustka.

Prof. Dariusz Zarzecki, kierownik katedry inwestycji Uniwersytetu Szczecińskiego, ekspert ekonomiczny: -Prawda jest całkiem inna. W branży stoczniowej w Szczecinie dzieje się całkiem sporo. Firm, które budują mniejsze lub większe jednostki, mamy kilka. Do tego są stocznie remontowe i inne firmy z szeroko rozumianej branży. To wszystko jest. I radzi sobie całkiem nieźle, bo funkcjonuje na zdrowszych zasadach niż działała, zwłaszcza w ostatnich latach istnienia, wielka stocznia.

Kilka lat temu pojawiały się pomysły, by postoczniowy teren uwolnić od przemysłu. Miała tu np. powstać nowa dzielnica mieszkaniowa. A teraz wszystkie hale są wynajęte. Przemysł się broni.

-I zdecydowanie tak powinno zostać. Widać, że ciągle jest zapotrzebowanie na tę infrastrukturę w tym miejscu. Na razie jeszcze nie buduje się tam tak dużych statków, jak przed laty, ale powstają mniejsze. Budowane są też konstrukcje wielkogabarytowe.

Marzy nam się jednak zobaczenie pięknego widowiska, jakim byłoby wodowanie wielkiego kadłuba na jednej z pochylni po Stoczni Szczecińskiej.

-Nie wykluczam, że kiedyś się tego doczekamy. Na razie nie ma co liczyć na takie wydarzenie. Rząd czy samorząd dużej stoczni nie wybuduje. To już nie te czasy. Na rynku międzynarodowym dominują stocznie z Azji. Podstawą jest cena. Polska Żegluga Morska pewnie wolałaby budować swoje nowe jednostki w Polsce, ale jeśli oferty naszych czy w ogóle europejskich stoczni są o 20-30 proc. droższe od azjatyckich, to wybór jest oczywisty.

A może nasze małe stocznie po prostu nie mają możliwości finansowych, by budować duże jednostki?

-Nikt nie buduje statków za własne pieniądze, by je potem sprzedać. Zwykle robi to za kredyty armatora. Więc nie chodzi tu o potencjał finansowy stoczni, a bardziej o ich doświadczenie czy potencjał.

Branża narzeka, że na rynku pracy nie ma spawaczy, monterów, o rurarzach nie wspominając.

-Też mam takie sygnały. Moi znajomi zatrudnieni w tych zawodach mówią, że praca w Szczecinie jest, że panuje wręcz deficyt pracowników. To jest właśnie odpowiedź na to, że po tym, co się stało kilka lat temu, branża morska ciągle u nas funkcjonuje. Zostały nie tylko gruzy po starej, wielkiej stoczni. Są ludzie, którzy potrafią organizować produkcję, znajdują kontrakty. Branża z takimi wieloletnimi tradycjami nie przestaje istnieć z dnia na dzień. Moim zdaniem to jest i nadal będzie, bardzo ważna gałąź przemysłu w Szczecinie.
Rozmawiał Mariusz Rabenda