Rozległy zielony plac obsadzony platanami (największe skupisko tych drzew w Polsce) powstawał w latach 1925-1927 na terenach przejętych przez miasto od rodziny Johannesa Heinricha Quistorpa, przedsiębiorcy, filantropa, który wcześniej, w 1908 r. podarował miastu swój park (Kasprowicza).
ŁUKASZ WĘGRZYN
Nasz przewodnik proponuje spojrzeć na gryfa znajdującego się na elewacji Urzędu Miasta od strony Jasnych Błoni i wyjaśnia: -Pod gryfem są atrybuty ogrodnika: łopata, grabie, wiadro. Tak władze chciały widzieć swoją służbę. Stąd kolor szpinakowy gmachu, który przywraca mu z przedwojnia trwający obecnie remont.
W alei Jana Pawła II rozkwita rzeźba Leonii Chmielnik ''Wiosna'' (albo ''Narodziny wiosny''), która obrazuje powiększony kielich rozkwitającego kwiatu.
-Szczecińska rzeźbiarka stworzyła ją w 1982 r. Był stan wojenny, a artystka mówi, że będzie przedwiośnie, coś niesamowitego- podkreśla Głowa.
Przemek Głowa poleca w tym miejscu spojrzeć na kamienicę z numerem 35. Dekoracja na elewacji przedstawia młodzieńca zamienionego się w kwiat. Musi to być nieszczęśliwie zakochany w nimfie Smilaks Krokos. Bogowie zamienili go w szafran, a ją w kolcorośl. W starożytności z szafronu tworzono napoje miłosne, a potem stał się symbolem trzeźwości. Jak by to było pięknie odnowić tę kamienicę, oczywiście na fioletowo.
-Na Cmentarzu Centralnym na kilku przedwojennych grobach widziałem wyryte fiołki. Był zwyczaj, że tak zaznaczano śmierć samobójczą -opowiada przewodnik. -Tropiąc kwiaty, nie możemy zapomnieć, że największy szczeciński cmentarz jest parkiem-ogrodem. Jego pierwszym dyrektorem był Georg Hannig, z wykształcenia ogrodnik, który zrobił z nekropolii ''dzieło sztuki ogrodniczej''. Niestety, o pomagającej mu Luise Lotte Hueger nic nie wiemy.
Idziemy ul. Mazurską, gdzie zaniedbane kamienice zdobią wspaniałe dekoracje, na tej z numerem 21 rosną piękne słoneczniki. Musiał patrzeć na nie Czesław Piskorski, pierwszy przewodnik turystyczny, który mieszkał w tym domu od 1945 r. do śmierci w 1987 r., co upamiętnia zawieszona tu tablica.
CEZARY ASZKIEŁOWICZ
Ogrodnicy wiedzą, że te ozdobne żółte kwiaty ze smacznymi ziarnkami, które w XVI w. przywędrowały do Europy z Ameryki, zawsze wprowadzają jakąś radość w ogrodzie. Indianie przypisywali magiczną moc chronienia przed złem. Najsłynniejszy malarz Vincent van Gogh namalował jedenaście obrazów ze słonecznikami. -Generalnie na elewacjach szczecińskich budynków umieszczano kwiaty rodzime, rosnące na tych terenach. Króluje słonecznik -podsumowuje Przemek Głowa.
Słoneczniki to też symbole słońca. Taką rolę pełnią w scence, którą zaobserwować można na narożu budynku ul. Monte Cassino 7 (od strony pl. Odrodzenia). Dwa zefirki wydmuchują deszczowe chmury (Głowa mówi, że falliczne).
Przy ul. Wielkopolskiej 15 znajduje się gmach Wydziału Matematyczno-Fizycznego Uniwersytetu Szczecińskiego, dawniej Szkoła Realna im Bismarcka, która powstawała w latach 1908-1910. Wejście ozdabiają piękne kolorowe płaskorzeźby terakotowe przedstawiające putta z wiciami kwietnymi, ten po lewej trzyma też koziołka, a ten po prawej gęś.
ŁUKASZ WĘGRZYN
Rafał Makała w ''Między prowincją a metropolią. Architektura Szczecina w latach 1891-1918'' wskazuje, że w portyku umieszczono też dwa przedstawienia głowy patrona tej szkoły, jako chłopca i jako dorosłego jegomościa. Ta druga się nie zachowała, miejsce po niej zastąpiono gryfem (efekt polonizacji budynku?).
-Bismarck miał jedną słabość w życiu, kochał dogi i te psy znajdują się przy wejściu- pokazuje Głowa.
Dwa putta towarzyszą też rzymskiej bogini wiosny Florze z koszem kwiatów, XVIII-wieczna kompozycja stoi na pl. Orła Białego.
Zazdrościmy studentom Uniwersytetu Szczecińskiego, którzy pięknie zdobionym wejściem wchodzą do budynku Wydziału Nauki o Ziemi przy Adama Mickiewicza 18. Dom oddano do użytku w 1907 r. Prowadziła go fundacja dobroczynna Oskar-Stift dzięki pieniądzom, które zapisał w testamencie mistrz budowlany Karl Wilnem Fromholz, który chciał w ten sposób dać wyraz pamięci przedwcześnie zmarłemu synowi Oskarowi.
-Dojrzałe kłosy, cytryny, winogrona, jabłka, gruszki. Wypadające już z koszyczków żołędzie- pokazuje terakotową girlandę Przemek Głowa. -Te ozdoby z bramy życia to dedykacja dla osób, które tu wchodziły. To był dom starców.
Ale budynek zdobi też wazon z różami (prawdziwe podziwiamy w Różance, która powstała w 1928 roku, kiedy to na dwóch hektarach posadzono 8 tys. różnych gatunków róż) oraz uroczy biały kotek z kokardką.
ŁUKASZ WĘGRZYN
W odnawianej na zielono willi przy ul. Korony Polskiej 24 mieścił się przed wojną gmach Izby Rolniczej prowincji Pomorze, elewację zdobiono liczne szyszki chmielowe, które uprawiano na potrzeby lokalnego browarnictwa. -Jak tu ładnie potraktowano oculusy, która pełnią rolę koron drzew, pod którymi klęczą ludzie- wskazuje przewodnik.
CEZARY ASZKIEŁOWICZ
18 kwietnia będzie dzień otwarty w Katolickim Liceum w Szczecinie przy al. Wojska Polskiego 76. Warto wejść wtedy do środka. Willa zamówiona przez Fritza Hoerdera, który był dyrektorem gorzelni F.Oregin w Szczecinie, stanęła na West Endzie w 1897 r., a od 1939 r. stała się własnością farmaceuty Fritza Remtera, który przeprowadził w niej remont.
-W środku zachowała się stolarka, ale nas interesuje dziś wiosenna łąka malowana na ścianach klatki schodowej, z której wyrastają wspaniałe dęby- pokazuje Przemek Głowa.
ŁUKASZ WĘGRZYN
Druga willa zbudowana została dla wspominanego radcy Quistorpa, przy al. Wojska Polskiego 92, gdzie dziś mieści się Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego. Powstała w 1872 r. -Wzorowana jest na neorenesansowych willach toskańskich- opisuje przewodnik. -Elewację ozdabiają m.in. figura kobiety z koszem pełnym kwiatów, co miało symbolizować bogactwo i obfitość- tłumaczy Przemek Głowa.
Budynek ozdabia też płaskorzeźba niemowlęcia chronionego przez bociana.
ŁUKASZ WĘGRZYN
Po drodze mijamy magnolie. -W wypalonym wojną mieście dodawały otuchy -komentuje nasz przewodnik.
Spacerujemy al. Wojska Polskiego. -Tędy najpewniej Elizbeth von Arnim wyjeżdżała ze Szczecina do swojego ogrodu w Rzędzinach. -wzdycha nasz przewodnik. -W swojej autobiograficznej powieści ''Elizabeth i jej niemiecki ogród'' (wyd. w 1898 r. bestselleru swoich czasów) wspomina przecież, jak przyjeżdża do Szczecina na koncerty, a potem cieszy się, że w mieście nuda, a ona zaraz będzie w swoim ogrodzie. Do XIX w. na ogrody mogą sobie pozwolić najbogatsi ludzie. Były jak dzisiaj palma z basenem.
Poza Szczecinem Przemek Głowa poleca ogród w formie zwanej wirydarzem, na planie kwadratu, otoczony z czterech stron krużgankami, który od XIV w. znajduje się przy katedrze w Kamieniu Pomorskim. Oraz Ogród Dendrologiczny w Przelewicach. Na początku XIX w. książę August Pruski, bratanek Fryderyka Wielkiego, zakochał się w młodziutkiej tancerce Auguście Arend i podarował jej Przelewice (dzieci będą nosić nazwisko od majątku -von Prillwitz), powstał w nich ogród, który można zwiedzać i dziś.
Przyszłości kwiatów na fasadach kojarzy mi się z Markthal, którą w ubiegłym roku otworzono w Rotterdamie. Budynek w kształcie podkowy, który zaprojektowała nowatorska holenderska pracownia architektoniczna MvRdV. Zdobi go olbrzymi kwiatowo-warzywny mural ''Róg obfitości'' Arno Coenena, na ekranach HD.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze