Kino działa nieprzerwanie w tym samym miejscu (na pierwszej od góry fotografii Stettin około roku 1914, pod nią zdjęcie tego samego miejsce współcześnie; kino mieści się po prawej stronie okazałej kamienicy).
Twórcą kina i jego pierwszym właścicielem był Otto Blauert, który bardzo szybko sprzedał je Albertowi Pietzke. Na początku nosiło nazwę Helios. ''Albert Pitzke to musiał być ciekawy, światowy facet'' -uważa obecny szef kina Jerzy Miśkiewicz. -On się w pismach do urzędów posługiwał wówczas już maszyną do pisania. Tymczasem urzędnicy odpisywali mu ręcznie.
Z owych urzędowych pism i planów z 1909 r. wynika, że chociaż po II wojnie sala kinowa była wielokrotnie przebudowywana, zmniejszana, zwiększana, to dzisiejszy jej kształt niewiele odbiega od pierwotnego. Musiała być podobnej kubatury, w tym samym miejscu co obecnie znajdował się ekran.
''Helios, światowej klasy kinoteatr przy ul. Turner, róg ul. przy Falkenwalder Str. 138, wystawia w tym tygodniu dramaty zaczerpnięte z życia, wspaniałe fantazyjne sztuki w cudownej kolorowej oprawie oraz wesołe szlagiery w obrazach dobrej jakości'' . Takie informacje można było przeczytać w płatnym ogłoszeniu w ''Stettiner Abend Post'' z 19 września 1909 r. W następnym tygodniu w anonsie zamieszczono tytuły, z krótką charakterystyką. ''Sensacyjny program w Heliosie, światowej klasy kinoteatrze, wspaniałe najnowsze filmy: 'W walce o wiarę' -obraz ten przenosi nas do roku 1572, ukazuje rzeź dokonaną przez katolików na hugonotach, makabryczne sceny masakry w noc Świętego Bartłomieja (...), 'Szmaragdowe wybrzeże Brytanii' -wspaniałe zdjęcia ukazujące przyrodę (...), 'Pchła' -komediowy szlagier".
Tytuły krótkometrażowych filmów, które wtedy grano, dziś niestety niewiele nam mówią. Kino było wówczas ulubioną rozrywką, ale filmy miały też duże wartości edukacyjne.
Kinoteatr przechodził policyjne kontrole. Okoliczni lokatorzy skarżyli się, że gra za głośno.
Przed wybuchem wojny kino zmieniło nazwę na Welt- Lichtspiele.
Welt grał niemal przez całą wojnę (zdjęcie powyżej to kadr z filmu ''W starym kinie -Pionier 1909'').
Kiedy do Szczecina wkroczyli Polacy, 26 grudnia 1945 r. już pod adresem al. Wojska Polskiego 2 ruszyło kino Odra. Pierwszym seansem był ''Iwan Groźny", słynne dzieło Siergieja Eisensteina, oszałamiające widzów wizyjnością formy, ogłuszające monumentalną muzyką Sergiusza Prokofiewa. W pierwszych latach powojnia głód filmu był tak wielki, że, jak donosił ''Kurier Szczeciński, pod kasą kina nierzadko ustawiał się 700-metrowy ogonek.
W grudniu 1950 r. Odra stała się Pionierem, kinem młodzieżowym. Wyświetlano tam filmy oświatowe, bajki dla dzieci. Wszystko zgodnie z programem zatwierdzanym przez ZMP oraz wydział kultury i oświaty MRN [na zdjęciu notatka z ''Kuriera Szczecińskiego'' z 1950 r.].
Po wojnie kinem zarządzała Dyrekcja Filmu Polskiego w Szczecinie, Wojewódzki Zarząd Kin, który przekształcił się w Okręgowe Przedsiębiorstwo Rozpowszechniania Filmów. Przyszły lata 80. Pionier był zaniedbany i brzydki, z obskurną salą, dziurawymi fotelami i brudnym ekranem.
W 1999 roku kino sprywatyzowano, przejął je Jerzy Miśkiewicz z kolegą Wacławem Szewczykiem. W listopadzie 2001 r. ruszyli z gruntownym remontem.
Po remoncie w Pionierze czekały na widzów 82 wygodne fotele obite czerwonym pluszem (zgodnie z tym, co pisał Konstanty Ildefons Gałczyński pisał: ''Najlepsze to małe kina / w rozterce i w udręce, /z krzesłami wyściełanymi / pluszem czerwonym jak serce...''), doskonały dźwięk, klimatyzacja. W piwnicy powstała urządzona w stylu retro Kiniarnia, gdzie film ogląda się przy stolikach. W barku można zamówić kawę, herbatę, wino. Na ladzie wyłożone są opasłe tomy oprawionych gazet filmowych. Przy barze stoi stary projektor wytwarzający tzw. szum filmowy, a w kącie pianino wyprodukowane w Szczecinie w 1898 r.
Liryk Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego o uroku małych kin wisi dziś w korytarzu Pioniera: ''To właśnie nasze kino miał na myśli poeta, pisząc ten wiersz w 1947 r. Potwierdziła nam to jego córka Kira Gałczyńska'' -zapewniał w rozmowie z Gazetą Jerzy Miśkiewicz (na zdjęciu poniżej).
W 2005 roku Biuro Guinness World Records w Londynie oficjalnym certyfikatem potwierdziło, że szczecińskie kino Pionier 1909 zostało wpisane do ''Księgi rekordów Guinnessa'', detronizując o rok młodsze londyńskie Electric na Portobello Road. Co trzeba było zrobić, aby ten tytuł uzyskać? Udokumentować 96-letnią nieprzerwaną działalność kina. Wszystkie materiały musiały być przetłumaczone z niemieckiego i polskiego na angielski przez tłumaczy przysięgłych.
W sierpniu 2008 pojawiły się poszlaki, że szczecińskie kino powstało dwa lata wcześniej, niż sądzono. W wydanym wówczas numerze rocznika Sedina.pl znalazł się informacja, że Welt-Theater, jak wtedy nazywał się Pionier, figuruje w szczecińskiej księdze adresowej oddanej do druku jesienią 1907 r. Istnieje też reklama z 1943 r., która ukazuje Welt-Theater jako kino, które ma 36 lat.
Zdjęcia z filmu ''W starym kinie - Pionier 1909''
Z okazji urodzin kino przygotowało specjalny repertuar. W programie dokumenty i fabuły, także premierowe.
Np. japoński film dokumentalny ''Jiro śni o sushi''. 85-letni Jiro Ono, jeden z najsłynniejszych mistrzów sushi na świecie, całkowicie poświęcił swoje życie doskonaleniu swojej profesji. Przygotowywaniem sushi zajmuje się niemal od dziecka. Od ponad 40 lat prowadzi słynny tokijski lokal Sukiyabashi. Pomimo sędziwego wieku czuwa nad wszystkim, co dzieje się w restauracji (sob., godz. 20.10, niedz., godz. 16.25).
W programie również inne filmy polskie: ''Proste pragnienia'' Marka Stacharskiego (premiera), ''Lęk wysokości'' Bartosza Konopki i dla przypomnienia ''Ogród Luizy'' Macieja Wojtyszki z 2007 r. A dla dzieci ''Król Maciuś I'' z 1958 r. Wandy Jakubowskiej. Poza tym premierowe pokazy ''Piękna'' i ''Drapacza chmur''. I, jak na najstarsze kino przystało, będzie też film niemy z udziałem tapera. To absolutna klasyka, czyli ''Brzdąc'' Charliego Chaplina z 1921 r. (niedz., godz. 20).
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze