Ile w tym roku wydamy na drogi i komunikację?

Prawie 7 proc. corocznych wydatków miasta idzie na utrzymanie komunikacji i dróg (wydatki bieżące). Największa część z tej puli, aż 86 mln zł, pójdzie na dopłaty do funkcjonowania komunikacji zbiorowej (autobusy i tramwaje). Poziom tej dotacji od lat jest niezmienny. W tym roku sytuacji nie poprawi nawet zmiana taryfikatora biletów (nowe ceny wchodzą w życie 1 marca).

-Jeśli nawet z biletów będzie większy dochód [rocznie ok. 80 mln zł- red.], to jednak wzrost nie będzie znaczący i nie można go oczekiwać od razu. W pierwszej fazie, zanim ludzie przyzwyczają się do nowych cen, może nastąpić nawet spadek sprzedaży biletów- uważa Jerzy Barański, zastępca dyrektora Zarządu Dróg i Transportu Miejskiego.

Roczne utrzymanie dróg od lat kosztuje miasto ok. 20 mln zł. To nie jest kwota, dzięki której moglibyśmy odczuć znaczną poprawę stanu jezdni tych ulic, które nie są objęte gruntownymi inwestycjami. Nic też dziwnego, że Najwyższa Izba Kontroli zalicza Szczecin do grupy miast, w których przynajmniej 1/3 nawierzchni wymaga modernizacji. Na dodatek ten sam raport NIK [opublikowany w maju 2010 r.] pokazuje, że w naszym mieście najszybciej rośnie liczba zarejestrowanych samochodów osobowych. Jeszcze w 2000 r. było to 325 samochodów na 1000 mieszkańców, by w 2010 r. zwiększyć się o 65 proc. do 538.

Tak znaczny przyrost musiał się odbić na komforcie jazdy po ulicach Szczecina. Prędkość poruszania się po mieście systematycznie spada, w szczycie już poniżej 30 km na godz.

Mimo tego ciągle nie stoimy w megakorkach, czego doświadczają mieszkańcy takich aglomeracji jak Poznań, Wrocław czy Kraków, ale tam liczba samochodów na tysiąc mieszkańców przekroczyła już 650. Ponadto większość dużych miast w Polsce ma charakter tranzytowych, natomiast Szczecin jest raczej miejscowością docelową.

Wzrost liczby zarejestrowanych samochodów miał też odbicie w spadku liczby pasażerów komunikacji publicznej, według NIK prawie o 13 proc. Izba brała jednak pod uwagę dane za lata 2003-8, czyli sprzed rewolucyjnej, na skalę szczecińską, akcji odnowy taboru. W ostatnich trzech latach średni wiek autobusów spadł z 13 do 8 lat.

Prezesi spółek komunikacyjnych mają nadzieję na powrót pasażerów. Jest to możliwe pod warunkiem, że ruszy Szczeciński Szybki Tramwaj i zostaną zaostrzone zasady parkowania w ścisłym centrum.

W ostatnich latach miasto wydawało rokrocznie około ćwierć miliarda złotych na inwestycje drogowe i komunikacyjne. W ciągu czterech lat daje to miliard. Czy to widać? Kierowcy (i pasażerowie komunikacji miejskiej) zapewne będą się zastanawiali, gdzie ten miliard się podział. Powstała duża część obwodnicy śródmiejskiej, od skrzyżowania z ul. Komuny Paryskiej, prawie do Arkońskiej. Niestety, ten ostatni odcinek będzie skończony w tym roku, a na kontynuację na razie nie ma co liczyć (nie tylko z braku pieniędzy, ale  z braku determinacji ekipy Piotra Krzystka)

Dobiega końca budowa pierwszego etapu Trasy Północnej, która komunikować będzie najszybciej zaludniającą się w ostatnich latach dzielnicę miasta, Warszewo (prace zaczęły się w 2010 r. - zdjęcie). Za kilka miesięcy rozpocznie się budowa kolejnego odcinka, po którego powstaniu mieszkańcy północnych dzielnic miasta powinni odczuć jakościową zmianę w skomunikowaniu tych terenów z centrum. Powstanie drugiego etapu połączy tę magistralę z ul. Hożą, Rostocką oraz obwodnicą śródmiejską. W planach jest jeszcze kontynuacja budowy tej trasy, czyli połączenie jej z Szosą Polską, co usprawniłoby tranzyt z Polic, ale ten etap prezydent Krzystek umieścił w swych dalszych planach, czyli perspektywie finansowej 2014-20.

W ciągu ostatnich czterech lat przebudowano kilka ulic w ścisłym śródmieściu: ul. Krzywoustego, al. Niepodległości z pl. Żołnierza Polskiego oraz ulicami do niego dochodzącymi. W 2012 r. mają być zmodernizowane jezdnie Bramy Portowej, a w kolejnym druga jezdnia al. Niepodległości. Można mieć zastrzeżenia co do niektórych rozwiązań zastosowanych przy tych modernizacjach, ale warto też przypomnieć sobie, jak jeszcze rok temu w szczycie popołudniowym auta stojące na wszystkich pasach al. Niepodległości i pl. Hołdu Pruskiego zostawiały w centrum miasta tabuny dymu. Teraz korków nie ma.

Zbudowano (też niestety nie w układzie docelowym) alternatywną trasę wyjazdu z miasta w kierunku węzła autostradowego w Kijewie, zdecydowanie ułatwiając dotarcie do domów mieszkańcom os. Słonecznego, Majowego czy Bukowego.

Dostosowano wreszcie dwie linie tramwajowe (na Gumieńce i Krzekowo) do potrzeb nowoczesnego taboru niskopodłogowego

Ostatnie cztery lata to także zakup ponad 100 nowych autobusów i kilkadziesiąt nowych i używanych tramwajów, które diametralnie odmieniły wizerunek szczecińskiej komunikacji miejskiej.

2012 to przedostatni rok obecnej unijnej perspektywy finansowej, inwestycje w niej rozpoczęte będą mogły być rozliczane jeszcze do 2015 r. Niemniej jednak, w unijnej kasie pieniędzy jest coraz mniej i na niespodzianki inwestycyjne w następnych kilku latach nie ma co liczyć.

Dlatego też w tegorocznym budżecie po raz pierwszy od czterech lat zapisano nieco mniejsze wydatki na inwestycje niż w roku poprzednim. Choć w tym wypadku czytanie tylko budżetu miasta może być mylące. Ponieważ przebudowę torowiska na Bramie Portowej, wartą 22 mln zł, czy kupno 22 nowych niskopodłogowych tramwajów za 160 mln zł (do wydania w latach 2012-14) bierze na siebie spółka Tramwaje Szczecińskie i kwoty tej bezpośrednio w budżecie miejskim nie znajdziemy.

Największe pieniądze (44,5 mln zł) pochłonie w tym roku przebudowa ul. Struga (na zdjęciu). Inwestycja rozpoczęła się wiosną 2011 r. i zakończona ma być w ciągu dwóch lat. Nowy wjazd do miasta ma bowiem witać gości kolejnego finału regat The Tall Ships? Races. Cały kontrakt wart jest 104 mln zł, z czego 79 mln zł stanowi dofinansowanie unijne, gdyż droga modernizowana jest w ramach poprawy jakości dojazdu do portu.

Dwa duże miejskie kontrakty drogowe dobiegną końca prawdopodobnie w wakacje. Chodzi o przebudowę ciągu ulic: Arkońskiej i Niemierzyńskiej oraz krzyżującej się z nimi piątej części obwodnicy śródmiejskiej, która budowana jest na odcinku od krzyżówki z ul. Duńską-Krasińskiego do wiaduktu kolejowego przy ul. Arkońskiej. Łącznie na obie inwestycje miasto wyda w tym roku 76 mln zł.

Obie inwestycje mają być zakończone w wakacje. Szkoda, że obie nie będą mogły w stu procentach spełnić swej roli. Gdyby ul. Arkońska była przebudowana aż do Wojska Polskiego, stałaby się swoistą zachodnią obwodnicą śródmieścia i dojazdem do przyszłej hali widowiskowo-sportowej. Jednak zatrzymanie modernizacji przed pętlą tramwajową sprawi, że ''wąskie gardło'' na wysokości stadionu Arkonii będzie zniechęcało kierowców. Szkoda tym bardziej, że miasto planuje także doprowadzenie torów tramwajowych do al. Wojska Polskiego, co spowodowałoby pierwszy od lat rozrost siatki połączeń tramwajowych.

-Arkońska ma być przebudowana wraz z nowym torowiskiem, rondem w miejscu skrzyżowania z al. Wojska Polskiego, tak by tramwaje mogły jechać od Niebuszewa do pętli na Głębokim- wyjaśnia prezydent Piotr Krzystek.

Niestety, na tę inwestycję w tej chwili nie ma pieniędzy i być może będzie ona jednym z priorytetów w roku 2014.

-Ważniejszym dla nas zadaniem jest przebudowa ul. Potulickiej- twierdzi Paweł Sikorski, dyrektor wydziału inwestycji miejskich. -Jeśli tylko pojawią się jakieś oszczędności w programach unijnych, zgłosimy ten kontrakt o dofinansowanie. Z własnych środków tego nie zbudujemy.

Szansa na oszczędności jest, bo znacznie taniej niż zakładano zbudowana zostanie Trasa Północna i część dotacji na nią wróci do unijnej puli, którą dysponuje marszałek województwa. Przypomnijmy, w podobny sposób została, z oszczędności ówczesnego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, zbudowana ul. Europejska w 2007 r.

W budżecie tegorocznym nie ma pozycji Szczeciński Szybki Tramwaj, choć miasto podtrzymuje, że inwestycję chce wykonać jeszcze w obecnej perspektywie finansowej, a to koszt 280 mln zł.

-SST mamy rozpisany na lata 2013-14 i wówczas pojawi się on w budżecie. Jednak niewykluczone, że podobnie jak z przebudową Bramy Portowej w tym roku, także w przyszłości z innymi inwestycjami będziemy ''uciekać do spółek'', żeby nie wpływać bezpośrednio na zadłużenie miasta- wyjaśnia Sikorski.

Rok   2009: wydatki bieżące  106,5 mln, wydatki majątkowe 235 mln.

Rok 2010: wydatki bieżące 105,3 mln, majątkowe 267,5 mln

Rok 2011: wydatki bieżące 108,3 mln, majątkowe 288,6 mln

Rok 2012: wydatki bieżące 108,1 mln, majątkowe 279,1 mln

Rok 2013*: wydatki bieżące 108,1 mln, majątkowe 159 mln

Rok 2014*: wydatki bieżące 107,9 mln, majątkowe 163,9 mln

Rok 2015*: wydatki bieżące 107,9 mln, majątkowe 130 mln

*/ Plany wynikające z wieloletniej perspektywy finansowej