Niepiękne kamienice. Renowacyjne klęski na ZDJĘCIACH

Ta kamienica to 'wydmuszka': na zewnątrz odpicowana, w środku - nietknięta. Kamienicę na rogu al. Jana Pawła II i ul. Piłsudskiego, w której niegdyś była przychodnia, w 2004 r. kupił od miasta na aukcji (za 6,1 mln zł) Hiszpan Carlos Roizner. Wówczas uznano to za sukces, bo inną opcją było bezprzetargowe przekazanie budynku Pogoni Antoniego Ptaka.

W piwnicy budynku (7 tys. m kw.) miał powstać lokal gastronomiczny, na parterze - lokale usługowe, głównie punkty gastronomiczne. Pierwsze piętro miało być zagospodarowane na przestrzeń biurową, wyższe kondygnacje - na apartamenty. Nic z tych planów nie wyszło. Roizner odnowił tylko okna, drzwi i elewację od strony al. Jana Pawła II i ul. Piłsudskiego. W środku opuszczony budynek niszczeje.

Okazała kamienica na rogu al. Wojska Polskiego i ul. Jagiellońskiej, w której mieścił się kiedyś należący do Przedsiębiorstwa Turystycznego Pomerania hotel Gryf (nieruchomość w noc sylwestrową z 1998 na 1999 przeszła w ręce Arkadiusza G., późniejszego oskarżonego w aferze paliwowej), wygląda jak ogolona na łyso głowa. Skąd to wrażenie? Na elewacji nie ma żadnych sztukaterii. Miały się pojawić po wymianie tynków w 2002 r. (takie obietnice padały np. na Forum.szczecin.gazeta.pl) ale przez dziesięć następnych lat nic się nie zmieniło. Są za to szpecące dodatkowo budynek anteny telefonii komórkowej na dachu.

Ostatnie widoczne działania renowacyjne na deptaku Bogusława to sprzedaż w 2006 r. narożnej kamienicy, w której był Duet. Co spółka SCR robiła przez kolejne lata? - Musieliśmy między innymi uporać się z wadami renowacyjnymi, doprowadzić do porządku zadłużenie wobec wspólnot, kóre sięgało 1,8 mln zł. Burzyliśmy oficyny, zagospodarowaliśmy wnętrze kwartału nr 22 [między Wojska Polskiego, Bogusława i Jagiellońską - przyp. red.], osuszaliśmy zaplanowane do remontu kamienice. Spółka skrupulatniej zajęła się też ściąganiem należności czynszowych. Wkrótce ruszamy z remontem dziesięciu kamienic [sześciu przy ul. Bogusława i cztery przy ul. Jagiellońskiej - red.] - wyjaśniała prezes Kinga Flaga Gieruszynska w marcu 2010 r. 'Wkrótce' trwa zdecydowanie za długo. Kamienice po gorszej stronie deptaku wciąż są nieruszone. Tylko tekturowe tablice z wizualizacjami umieszczone na odrapanych elewacjach od kilku lat niezmiennie zapowiadają, jak pięknie ma tu być.

Kamienica przy ul. Obrońców Stalingradu 24 mogła cała spłonąć, gdy w biały dzień w marcu 2001 r. ktoś podłożył ogień w chińskiej restauracji na parterze (lokal do dziś stoi pusty). Po pożarze budynek trzeba było wyremontować. Odpowiedzialna za to Administracja Budynków Komunalnych nr 12 zrobiła to w najgorszy z możliwych sposobów: pociągnęła żółtą farbą całą elewację, nie wyłączając sztukaterii i innych detali architektonicznych. Efekt - cały dom przypomina kolorem jajecznicę.

Budynek przy ul. św. Ducha 7 powstał w latach 1900-1901. Pierwotnie był to dom towarowy. Na dole mieściła się restauracja i sklep warzywny, poddasze wynajmowała redakcja i drukarnia 'Stettiner Abendpost'. Po roku 1920 pojawiła się tu winiarnia hiszpańska i sklep z cygarami. Wojnę dom przetrwał bez uszczerbku. W 1945 r. całość zajęła drukarnia. Do 1990 r. nieruchomość była w zarządzie Szczecińskich Zakładów Graficznych, dwa lata później została uwłaszczona decyzją wojewody i zakłady graficzne sprzedały ją prywatnej firmie, ta z kolei w 1997 r. odsprzedała kamienicę Ryszardowi M. (uniewinnionemu niedawno w tzw. aferze Bryzy), a w 2000 r. została ona wniesiona aportem do spółki Mar, której głównym udziałowcem jest M. Okazuje się, że budynek niszczeje legalnie. Właściciel nie musi remontować kamienicy. Nie kupił jej od miasta, nie jest związany terminami. Wystarczy, że jako wieczysty użytkownik nieruchomości wnosi co roku należne opłaty.

O tym, co się wydarzyło przy ul. Janickiego 19, pisaliśmy w 2010 r. Miejski wydział urbanistyki i administracji budowlanej umożliwił rozbudowę o dodatkowe piętro i balkon budynków, które stanowiły świetnie zachowany kompleks modernistycznej zabudowy z lat 30. Urzędnicy dowodzili, że dodatkowa, piąta kondygnacja nie popsuje architektonicznego ładu tej okolicy, bo... w pobliżu, na Osiedlu Zawadzkiego, stoją nawet 11-piętrowe wieżowce. Wydział zgodził się na przebudowę, mimo że miał negatywną opinię wojewódzkiego konserwatora zabytków. Zgoda na tę dewastację wywołała protesty architektów i urbanistów. Po publikacjach w 'Gazecie Wyborczej' udało się ocalić przed taką 'renowacją' sąsiedni budynek.

Na górnym zdjęciu z 2010 r. - szpetna nadbudówka w  budowie. Poniżej - wcale nie lepszy stan obecny:

Po prywatyzacji Przedsiębiorstwa Turystycznego Pomerania w 1999 r. właścicielem hotelu Piast na rogu ul. Potulickiej i pl. Zwycięstwa stał się (wspomniany już, zamieszany w aferę paliwową) biznesmen Arkadiusz G. W miejscu Piasta miał powstać hotel czterogwiazdkowy o nazwie Jan Fryderyk, z basenem, przeszkloną windą i ekskluzywną restauracją. To były mrzonki. Koniec końców budynek trafił w ręce Duńczyka polskiego pochodzenia Piotra Woźniackiego (ojca jednej z najlepszych tenisistek świata Karoliny Woźniackiej). - To była inwestycja, na którą zdecydowałem się jakiś czas temu. Jeszcze nie wiem, czy będę go remontował, czy odsprzedam - przyznał  Woźniacki podczas wizyty na turnieju Pekao Szczecin Open w zeszłym roku.

W 2010 r. stan kamienicy był już tak zły, że na części elewacji zawisła zielona siatka, która ma zabezpieczać przechodniów przed rozlatującymi się elementami budynku.

Tak nazwano siedem śródmiejskich kwartałów między al. Bohaterów Warszawy a Piastów. Szczecińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego prowadziło tam modernizację kamienic za pieniądze miejskie i z preferencyjnych kredytów z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego od 1997 do 2000 r. W tym czasie wyremontowano 10 kamienic, głównie w kwartale 27 (ulice Chodkiewicza, Pocztowa, Ściegiennego i Bolesława Śmiałego). Dalsze remonty zastopował w październiku 2000 r. Dariusz Wieczorek, ówczesny SLD-owski wiceprezydent Szczecina (u boku prezydenta Marka Koćmiela z Unii Wolności). Wieczorek uzasadniał, że kamienice mają być sprzedawane lub wydzierżawiane. To inwestorzy mają prowadzić remonty i je finansować.

Od tego czasu w kwartałach turzyńskich żadnego starego budynku nie odnowiono. Efekt - mnóstwo domów w takim stanie, jak widoczna na zdjęciu narożna kamienica przy ul. Żółkiewiskiego 5. Naprzeciwko niej są pięknie odnowione elewacje przy ul. Śmiałego. Kontrast jest szokujący. A oto zbliżenie parteru kamienicy przy Żółkiewskiego 5:

Kamienica przy al. Jana Pawła II 13 stoi tuż przy pl. Grunwaldzkim. To szary, odrapany, brudny budynek, z którego odpadają resztki elewacji. W 2009 r. mieszkańcy postanowili tę ruinę... podświetlić reflektorami. Dlaczego? W 2008 r. miasto obiecało wspólnocie pomoc w remoncie w ramach programu "Nasz Dom". - Od razu wzięliśmy się do pracy - opowiadała Maria Maj, członek wspólnoty mieszkaniowej, która zarządza kamienicą. - Zrobiliśmy projekt, kosztorys [wtedy renowacja miała kosztować 500 tys. zł - red.], zaczęliśmy szukać wykonawcy. Byliśmy gotowi w każdej chwili stawiać rusztowania. A tu się nagle okazało, że program "Nasz Dom" zawieszono i pieniędzy nie będzie. To nie w porządku. Postanowiliśmy więc zwrócić na siebie uwagę za pomocą tych kilkunastu lamp. Jasne, że wolelibyśmy podświetlać odremontowaną czyściutką fasadę [wg projektu miała być beżowo-biała - red.].

Reflektory świecą co wieczór do dziś.

Na elewacjach przy ul. Kaszubskiej 12 i 13 wciąż widać resztki dawnej urody. Szkoda, że obu tych kamienic miasto nie odnowiło, gdy w związku z budową Galerii Kaskada, odcinek ulicy między galerią a ul. Bogurodzicy (nazwany później w plebiscycie 'Gazety Wyborczej' Kaszubskim Zaułkiem) przerabiano na deptak.

W kamienicy przy Wojska Polskiego 20 na pl. Zgody był niegdyś pierwszy  po upadku komuny elegancki szczeciński sklep ze sprowadzanymi z Włoch ubraniami. Firma Elegancja Italiana upadła w 1992 r. Teraz ten budynek wyróżnia się głównie prawdziwym lasem anten telefonii komórkowych na dachu.

O planach renowacji kamienicy przy Krzywoustego 57 (u zbiegu Krzywoustego i Sikorskiego na pl. Kościuszki) nic nam nie wiadomo. A szkoda. Bo to jeden z piękniejszych przedwojennych budynków mieszkalnych w Szczecinie. I szkoda, że - nienajgorzej zachowana fasada - jest aż czarna od brudu. Po odnowieniu mogłaby to być jedna z architektonicznych perełek śródmieścia.

Która ze szczecińskich renowacji to największy niewypał? ZAGŁOSUJ W SONDAŻU

Znasz jeszcze gorsze renowacje? NAPISZ DO NAS