Najbardziej zielone z zielonych miejsc w Szczecinie i na Pomorzu Zachodnim. Które z nich wybierasz? Głosujemy

SZCZECIN

POMORZE ZACHODNIE

Żeby ułatwić Wam wybór, napisaliśmy po kilka słów o każdym z nominowanych miejsc.

SZCZECIN

Cmentarz Centralny

Fot. Cezary Aszkiełowicz / Agencja Wyborcza.pl

Cmentarz ogród zaprojektowany na przełomie XIX i XX wieku przez wybitnego szczecińskiego architekta Wilhelma Meyer-Schwartaua. Do dziś przetrwały zaprojektowane przez niego brama główna i kaplica. Obecnie cmentarz zajmuje teren 172 ha i jest największym cmentarzem w Polsce i trzecim co do wielkości w Europie. Założenie ogrodowe rozplanowane jest wzdłuż osi biegnącej od kaplicy przy bramie głównej na zachód. Dużą część terenu nekropolii przeznaczono na zieleńce, zbiorniki wodne, żywopłoty, szerokie aleje obsadzane szpalerami dekoracyjnych drzew. Starsza, wschodnia część cmentarza z początku XX w., wyróżnia się układem alejek biegnących zakolami. Na terenie cmentarza jest kilkadziesiąt pomników i innych miejsc pamięci.

Głębokie i Las Arkoński

Nowa trasa pieszo-rowerowa wokół jeziora Goplana Fot. Cezary Aszkiełowicz / Agencja Wyborcza.pl

Cel dłuższych wycieczek pieszych i rowerowych oraz wodnych kąpieli. Naturalne przedłużenie Jasnych Błoni, parku Kasprowicza, Syrenich Stawów i jednocześnie brama do właściwej Puszczy Wkrzańskiej. Spora w tym zasługa rodziny Quistorpów, przy której wsparciu sto lat temu nieco ucywilizowano dziki leśny teren. Szlaki spacerowe, jeziorka, polany, wzniesienia, potoki, Dolina Siedmiu Młynów, Wzgórze Arkony z ruinami wieży Quistorpa, a także kąpieliska Arkonka i Głębokie to dziś największe atuty tego terenu.

Jasne Błonia i park Kasprowicza

Niedziela Wielkanocna na Jasnych Błoniach w Szczecinie Fot. Cezary Aszkiełowicz / Agencja Wyborcza.pl

212 monumentalnych platanów klonolistnych (największe skupisko w Polsce), tysiące krokusów wczesną wiosną i pokryta trawą środkowa część – Jasne Błonia to ikona Szczecina. Razem z parkiem Kasprowicza (jeziorko Rusałka, japoński mostek, amfiteatr, około 230 gatunków drzew i krzewów) stanowi idealne miejsce do wypoczynku i rekreacji. A wszystko to dzięki niemieckiemu przedsiębiorcy i filantropowi Martinowi Quistorpowi, który sto lat temu przekazał ten teren miastu.

Jeziorko Słoneczne

Fot. Cezary Aszkiełowicz / Agencja Wyborcza.pl

Teren rekreacyjny położony na skraju Gumieniec, wzdłuż ul. Derdowskiego, chętnie odwiedzany przez okolicznych mieszkańców. Jeszcze 12 lat temu był to kawał łąki z zaniedbanym stawem pośrodku i przepływającą przez niego rzeczką Bukowa. Od tego czasu powstały alejki spacerowe, altany na Wyspie Miłości, siłownia, plac zabaw, boisko, miejsce na ognisko, nowe oświetlenie. Ustawiono ławki, posadzono trochę nowych drzew, a od strony Derdowskiego w ubiegłym roku zasiano łąkę kwiatową.

Jezioro Dąbie. Plaża i zakątki wodne

Przebudowane kąpielisko Dąbie w Szczecinie Fot. ZUK

Czwarte największe jezioro w Polsce (zajmuje 54 km kw.) leży całkowicie w granicach Szczecina. Przy południowych brzegach działa kilka przystani i innych obiektów żeglarskich. Zielonym miejscem Dąbie jest przynajmniej z dwóch powodów: w dzielnicy Dąbie działa całkowicie przebudowana w zeszłym roku plaża miejska z alejkami obsadzonymi krzewami, boiskami, placami zabaw, siłownią pod chmurką, wiatami, altanami i miejscami do grillowania. Wodniacy bardziej cenią sobie tzw. wodne zakątki wokół jeziora. W miejscach, gdzie wcześniej biwakowało się „na dziko", powstały urokliwe pomosty, przy których mogą zacumować małe jachty, łodzie motorowe i kajaki. Do trzech z nich można dotrzeć też od strony lądu.

Jezioro Szmaragdowe

KRZYSZTOF HADRIAN

Latem 1925 r. w wyrobisku kredy na skraju Puszczy Bukowej woda przebiła się przez ścianę i zalała nieckę, w której uciekający robotnicy pozostawili m.in. wagoniki kolejki służącej do transportu urobku. Tak powstało Jezioro Szmaragdowe, w naszych czasach ulubiony cel spacerów mieszkańców nie tylko prawobrzeża Szczecina. Wiadukt dawnej kolejki górniczej jest dziś świetnym tarasem widokowym. W okolicy są inne atrakcje: wzgórze Widok (sztucznie usypana hałda) z betonowym schronem bojowym, 200-letni Dąb Książęcy, rozbudowane schrony przy północnej skarpie jeziora czy Centrum Edukacji Ekologicznej w dawnym zajeździe Szmaragd.

Park Żeromskiego

Park Żeromskiego w Szczecinie Fot. Cezary Aszkiełowicz / Agencja Wyborcza.pl

Największa oaza zieleni w śródmieściu Szczecina ma ok. 22 ha powierzchni i charakter ogrodu dendrologicznego ze 177 gatunkami drzew, w tym rzadkimi, takimi jak chińskie topole, platany, miłorzęby, kasztany jadalne, tulipanowce japońskie i cenne odmiany dębów. Najstarsze okazy mają ok. 200 lat. Park powstał na terenach pofortecznych na początku XX w., po likwidacji istniejących tam wcześniej cmentarzy. Od początku był pomyślany jako miejsce wypoczynku szczecinian, wyłączone z miejskiej zabudowy. Całe założenie parkowe jest uznane za zabytek.

Różanka

Szczecińska Różanka CEZARY ASZKIEŁOWICZ

Jedno z magicznych miejsc Szczecina, znajdujące się tuż za granicami parku Kasprowicza, po drugiej stronie ul. Zalewskiego. Powstała w 1928 r. z okazji zjazdu ogrodników. Jeszcze w latach 70. rosło tu kilkadziesiąt gatunków róż, działała fontanna, kawiarenka. Potem popadła w ruinę i została oddana Kościołowi. Po odzyskaniu terenu przez miasto, ogród różany został odtworzony i ponownie otwarty w 2007 r. Rośnie tu ponad 9 tys. róż w 99 odmianach. Plus rzadkie gatunki drzew.

Staw Brodowski

Staw Brodowski to jedno z miejsc gdzie jest zakaz grabienia liści CEZARY ASZKIEŁOWICZ

Staw i otaczający go park w niecce między ulicami Wilczą, Rugiańską, Komuny Paryskiej i Tomaszowską powstał w miejscu dawnego wyrobiska gliny. Alejki i wiodące do stawu schody były tu już za PRL, ale ten teren stał się naprawdę atrakcyjny po zakończonej w 2015 r. rewitalizacji, która była efektem zwycięstwa projektu w ramach pierwszej edycji Szczecińskiego Budżetu Obywatelskiego. Robotnicy wyregulowali wówczas brzegi stawu, wyremontowali alejki i oświetlenie. Są też ławeczki i stoliki, na których można zagrać w szachy, siłownia na świeżym powietrzu, plac zabaw i wybieg dla psów.

Syrenie Stawy

Syrenie Stawy w Szczecinie Fot. Cezary Aszkielowicz / Agencja Wyborcza.pl

18-hektarowy teren za parkiem Kasprowicza, na skraju Lasku Arkońskiego, obok szlaku prowadzącego do kąpieliska Arkonka, przez który przepływa Osówka tworząc zespół płytkich stawów. Przez wiele lat mało dostępny i zarośnięty, kiedyś nawet miejsce zrzutu nieczystości. Uporządkowany i zagospodarowany niespełna cztery lata temu za ponad 7 mln zł przy wsparciu funduszy unijnych. Są nowe alejki, wiaty, altany, „zielona szkoła", pomosty, tablice informacyjne.

Wodozbiór w Puszczy Wkrzańskiej

Wodozbiór. Wieża widokowa Fot. materiały promocyjne

Do tego zespołu przyrodniczo-krajobrazowego w Puszczy Wkrzańskiej prowadzi trasa z pętli autobusowej u zbiegu ul. Miodowej i Podbórzańskiej. Malowniczą leśną trasą, pokonując m.in. 30-metrową kładkę nad podmokłym terenem, dochodzimy do drewnianej wieży widokowej, skąd można podziwiać niemal dziewicze tereny Wodozbioru. To zajmujące ponad 60 ha torfiaste i bagniste obniżenie, porośnięte szuwarami przy sadzawkach, rozlewiskach i strumykach. Największy ze zbiorników wodnych, zwany Wysokim Stawem jest otoczony murem z czasów, gdy czerpano stąd wodę dla Żelechowej i Warszewa.

Zielone Wzgórze z wieżą Bismarcka

Wieża Gocławska (Bismarcka) Fot. pomorzezachodnie.travel

Nad koronami drzew na Zielonym Wzgórzu na szczecińskim Gocławiu góruje szczyt wieży Gocławskiej, która znana jest bardziej jako wieża Bismarcka. Przed II wojną światową był to jeden z ulubionych celów podmiejskich wypraw mieszczan. Nic dziwnego: ze szczytu wzgórza rozciąga się piękny widok na północne dzielnice Szczecina, Odrę, jezioro Dąbie i dalsze okolice. W naszych czasach teren wokół wieży jest w dużym stopniu zdziczały, ale – zdaniem wielu – to tylko dodaje temu miejscu uroku. Obecny właściciel wieży Bismarcka stara się zagospodarować ten zabytek turystycznie.

POMORZE ZACHODNIE

Cedyński Park Krajobrazowy

Fot. Andrzej Kraśnicki jr

Pełen magicznych zakątków południowo-zachodni zakątek Pomorza Zachodniego. Punkty obowiązkowe na trasie turystycznej to Wrzosowiska Cedyńskie (tuż przy Górze Czcibora), Rozlewisko Kostrzyneckie ze słynnym już mostem rowerowym w Siekierkach, a także wzgórze w Gozdowicach z widokiem na Dolinę Odry. Cedyński park niezauważalnie przechodzi w Park Krajobrazowy Ujścia Warty, gdzie – w wyjątkowo pięknym miejscu – do Odry uchodzi nasza zachodniopomorska rzeka Myśla.

Drawieński Park Narodowy

Drawieński Park Narodowy. Spływ Korytnicą Fot. Andrzej Kraśnicki jr

Kojarzy się przede wszystkim z rzeką Drawą, która co roku przyciąga na spływ tysiące kajakarzy. Ten tłok wielu turystów zniechęca. Tymczasem DPN to także niemniej malownicza Korytnica, która uchodzi do Drawy. W parku narodowym, ale także jego najbliższym otoczeniu, nie brakuje również szlaków rowerowych i pieszych. Te tereny cieszą się opinią jednych z najmniej rozświetlonych w Polsce, co sprawia, że w pogodne noce widok rozgwieżdżonego nieba jest wyjątkowy.

Góra Chełmska w Koszalinie

Góra Chełmska w Koszalinie Fot. Cezary Aszkiełowicz / Agencja Wyborcza.pl

Góra Chełmska to masyw polodowcowy składający się z trzech wzgórz, z których najwyższe, Krzyżanka, wznosi się 137 m n.p.m. Na szczycie w 1888 r. ówcześni koszalinianie zbudowali ponad 30-metrową wieżę widokową, z której można podziwiać panoramę Koszalina, a w pogodne dni widać nawet Bałtyk. Pod koniec XX w. siostry szensztackie odtworzyły na górze istniejącą tam przed reformacją kaplicę, a potem zbudowały centrum pielgrzymkowe. Park leśny na zboczach Góry Chełmskiej to ulubiony teren rekreacyjny koszalinian, w którym wytyczono kilka szlaków turystycznych.

Iński Park Krajobrazowy

Widok z wieży widokowej w Ińsku fot. Materiały Urzędu Marszałkowskiego

Krystalicznie czyste jezioro to już ogromny plus (bazy nurkowe przyciągają chętnych z całej Polski), ale do Ińska warto wybrać się nie tylko w pełni lata. To także idealne miejsce na wycieczki przez okrągły rok. W końcu otaczają je tereny Ińskiego Parku Krajobrazowego i obszary Natura 2000 z rezerwatem przyrody „Głowacz" (mokradła, oczka wodne, torfowiska, rzadkie i zagrożone gatunki roślin). A widok z wieży widokowej na jezioro na długo zostaje w pamięci.

Jezioro Raduń w Wałczu

Wiszący most nad jeziorem Raduń w Wałczu Fot. pomorzezachodnie.travel

Otoczone lasami jezioro w Wałczu to raj nie tylko dla wędkarzy. Już przed wojną nazywane było „Perłą pogranicza" (niemiecko-polskiego). Dziś znane jest m.in. z Ośrodka Przygotowań Olimpijskich, ale nas bardziej urzekają walory przyrodnicze jeziora z otaczającą je malowniczą ścieżką spacerową. Największe atuty tego miejsca to zatoczki, tarasy widokowe, pomosty, plaża, doskonała baza rekreacyjna i sporo atrakcji. Jezioro jest jednak najbardziej znane z 85-metrowej wiszącej kładki dla pieszych spinającej brzegi jeziora w jego najwęższym miejscu.

Kamienne kręgi koło Grzybnicy

MATERIAŁY URZĘDU GMINY MANOWO

W lesie ok. 20 km na południe od Koszalina, 2 km w bok od drogi do Bobolic jest pamiątka po wędrówkach Gotów i Gepidów z I w. n.e. Na ok. trzech hektarach zostawili po sobie pięć kamiennych kręgów oraz ponad sto grobów szkieletowych i ciałopalnych przykrytych kamiennymi brukami. Polany, na których ustawiono wieki temu kręgi, nie zarastają drzewami i leśnym runem. Erich von Daniken, szwajcarski badacz niezwykłych zjawisk, wysnuł w związku z tym hipotezę, że kamienne kręgi w Grzybnicy były lądowiskiem pojazdów kosmicznych, które wieki temu nieodwracalnie zniszczyły glebę.

Międzyodrze w rejonie Siadła Dolnego

Siadło Dolne. Promenada i przystań zbudowane z udziałem unijnych funduszy Fot. Materiały Urzędu Marszałkowskiego

Przebogata, różnorodna sieć kanałów między Odrą, a Regalicą jest najbardziej dostępna z Siadła Dolnego – niewielkiej nadodrzańskiej wsi na południe od Szczecina. Wystarczy tylko przepłynąć kajakiem na drugi brzeg rzeki, pokonać nieczynną śluzę, by znaleźć się w Kanale Kwiatowym, którego nazwa nie jest przypadkowa. Siadło Dolne ma od niedawna piękną promenadę, a w sąsiedztwie przebiega ciągnący się przez nadodrzańskie wzgórza rowerowy Szlak Bielika.

Ogrody Hortulus w Dobrzycy

Labirynt Hortulus OGRODY HORTULUS SPECTABILIS

Dzięki tej atrakcji sława wsi leżącej między Koszalinem a Kołobrzegiem sięga daleko poza granice województwa zachodniopomorskiego. Ogrody Hortulus słyną głównie z otwartego w 2014 r., największego na świecie grabowego labiryntu z wieżą widokową. Ale najpierw, w latach 1992-2009, powstało 28 Ogrodów Tematycznych Hortulus, które zajmują ponad cztery hektary. Młodsza część, ta z labiryntem, nazywa się Ogrody Hortulus Spectabilis i zajmuje 10 ha. Na zwiedzanie ogrodów warto zarezerwować cały dzień. Jest też market z artykułami ogrodniczymi i szkółka roślin ozdobnych, do której pielgrzymuje wielu hodowców roślin nawet z odległych stron.

Ogród Dendrologiczny w Przelewicach

Fot. Cezary Aszkielowicz / Agencja Wyborcza.pl

To perła przyrodnicza Pomorza Zachodniego, jeden z najcenniejszych obiektów tego typu w Polsce. Bezcenna jest jego bogata kolekcja drzew i krzewów ze strefy klimatu umiarkowanego całego świata. Symbolem ogrodu jest dawidia chińska (jest na liście najbardziej zagrożonych wyginięciem roślin). Jej kwiat trafił do herbu gminy Przelewice. Obecnie łączna powierzchnia ogrodu to około 45 ha, z czego 30 ha to część z XIX-wiecznym pałacem, wokół którego żyją pawie, przeznaczona dla zwiedzających. Rok temu przelewicki ogród przejął od gminy urząd marszałkowski, obiecując środki na utrzymanie kompleksu i inwestycje.

Promenada w Trzebieży

Promenada w Trzebieży Fot. Andrzej Kraśnicki jr

Trzebież to dla szczecinian alternatywa wobec wypadu nad morze. Położona nad Zalewem Szczecińskim miejscowość zbudowała w ciągu kilku lat swój turystyczny klimat. Jest malownicza, zmodernizowana marina, piaszczysta plaża, a między pasem drzew, a wodą i trzcinami ciągnie się zbudowana na palach promenada im. Aleksandra Doby. Nad wszystkim góruje platforma widokowa, z której można obserwować statki poruszające się torem wodnym Świnoujście-Szczecin.

Rega. Raj kajakarzy i wędkarzy

Spacer Starą Regą Andrzej Kraśnicki jr

Rzeka, którą kajakiem można spłynąć wprost do morza kończąc wyprawę na plaży w Mrzeżynie. Jej górny odcinek, kilkanaście kilometrów za Świdwinem, to rzeka dzika, pełna zwalonych drzew – prawdziwe wyzwanie dla wytrawnych kajakarzy. Za Reskiem Rega jest dostępna nawet dla mniej wprawionych turystów, chociaż nie traci swojego dzikiego charakteru. Można na niej spędzić nawet i tydzień. Rega jest ceniona także przez wędkarzy, którzy mogą tu złowić pstrągi i szczupaki.

Woliński Park Narodowy

CEZARY ASZKIEŁOWICZ

Najpiękniejsze i najwyższe klifowe wybrzeże w Polsce ze wzgórzem Gosań (93,4 m n.p.m.) na czele. Fantastyczne widoki i niemal dzikie zakątki plaży między Międzyzdrojami a Wisełką to największe atuty utworzonego w 1960 r. parku. Plus schody z plaży na Kawczą Górę, 50 km tras spacerowych, Jezioro Turkusowe w rejonie Wapnicy (pozostałość kopalni kredy), Wzgórze Zielonka oraz (już poza parkiem) zapierająca dech w piersiach panorama Zalewu Szczecińskiego z Tarasów Widokowych w Lubinie. Inną chętnie odwiedzaną przez turystów atrakcją jest zagroda z żubrami.

Jak głosujemy

Internetowe głosowanie na najlepsze zielone miejsca w Szczecinie i na Pomorzu Zachodnim w ramach plebiscytu Supermiasta i Superregiony trwa od 13 do 29 maja. Za pomocą specjalnych formularzy dołączonych do artykułów każdy może oddać jeden głos na zielone miejsce w Szczecinie i jeden na miejsce na Pomorzu Zachodnim

Wyniki ogłosimy 3 czerwca w „Tygodniku Szczecin" oraz na obu naszych serwisach lokalnych w Szczecinie i Koszalinie. 23 czerwca odbędzie się finałowa ogólnopolska gala plebiscytu w Warszawie z udziałem znakomitych zaproszonych gości.

CZYTAJ WIĘCEJ